Kelebek üzere uçup arı üzere sokan ve Vietnam aykırılığı ile gönülleri fetheden Muhammed Ali Clay’den sonra efsane olan boks, bir spor karşılaşmasının önüne geçen adrenaliyle farklı bir yere oturdu. Hollywood’ un boksu sinemada ısrarla kullanma kararlılığı, bir öteki efsane Rocky’i doğurdu.
Sinemada boksu, kenar mahallede yaşayanların ve ezilenlerin üzerinden anlatan senaryoların, bu şekil sinemaları efsane yapmasındaki katkısı çok büyük kuşkusuz..
2015 yılında bir diğer boksör karakterini sinemaseverlerin karşısına çıkaran üretimciler, “Creed” ile tanışmamıza vesile oldu. Rocky Balboa’ nın da dahil olduğu Creed, birinci çekiminin akabinde tutulunca; teknik manada boks dersi veren ve sağlam kurgusu ile öne çıkan sinemanın ikinci serisi de çekilmişti. 5 yıllık bir ortanın akabinde, “Creed III: Efsane devam ediyor “Michael B. Jordan’ın hem yönetip hem de Creed olarak kamera önüne geçtiği sinema olarak beklentilerimin altında da kalsa “Yaşasın Boks” ve “Yaşasın Öfkesi ve Yüreği İle Dövüşenler” diyeceğim.
Efsanenin doğuşu, yükselişi ve devamı üzerine kutulu bu trio’nun üçüncü ayağını bu hafta seyrederken, seyircini yüreği daima Rock Balboa’da idi. Rocky olmasaydı, Creed’de olmazdı.
Heyecanla oturduğum koltukta; Ryan Coogler, Keenan Coogler, Zach Baylin’in senaryosunu, Hollywood’da daha evvel çok işlenmiş, geçmişin hesaplaşması olarak ringde buluşanların üzerinde dönen bir klişeye yaslanıp dövüş teknikleriyle kurtarmaya çalıştığı sineması çok başarılı bulmadım. Daha evvel çekilen birinci iki seriyi aratıyor ne yazık ki…
ARKA MAHALLEDE DÖVÜŞENLERDEN ROCKY’ E SELAM
2002 yılına ışınlanan açılış sekansıyla, 15 yaşındaki Creed ve 18 yaşındaki Damian’ı görüyoruz birinci olarak sinemada.
Yetimhanede büyüdüğünü birinci serisinden bildiğimiz Creed ve Damian’ın, birlikte meskenden kaçıp boksa gittiğini; Damien’ın ise eyalet şampiyonu olarak altın eldiven kazandığı günleri seyrederken, Creed’in bir akaryakıt istasyonunda başına bela gelmesiyle kesiliyor sahne. Sonrasında,bugüne taşınan ekran üzerinde artık 35 yaşında; boksu bırakmış ve başarılara doyup yalnızca boksör fabrikası üzere çalışan bir okulun ortağı olarak karşılaşıyoruz Creed’le. Geride bıraktığımız sahnede neler olup bittiğini bilemediğimiz için kuramadığımız ilişki, Damien’in 20 yıl sonra ortaya çıkmasıyla aydınlanır üzere olsa da, eksik kalan dramatik çatıyı, kendi iddialarımızla oluşturmaya çalışıyoruz.
Bu üslup sinemaları, geçmişe yahut çocukluk yıllarına dayalı bir öfke ve kin hissiyle beslemeyi bir üslup haline getiren sinema, dövüşerek yüklerinden kurtulan boksörleri tekrar önümüze getiriyor ve 12 raund süren dev galalar üzerinden katharsis yaşatıyor.
Creed’in 20 yıl sonra Damian’la müsabakasından birşeylerin yıllar evvel aksi gittiği ve yolların ayrıldığı muhakkaktır; zira Creed’in yüzündeki telaş ve niyetli halleri ailesine yansır.
Altın eldiven kazanmasına rağmen yıllar evvel bir akaryakıt istasyonunda Creed’i korurken katil olan Damien mahpustan yeni çıkmıştır. En verimli vakitlerini içeride geçirmiş olan Damien’in, Creed tarafından hiç aranıp sorulmamasının hesabı da ve aslında Creed’in bir çok şeyden haberi olmamasından kaynaklı kopuşları da tesadüflerle örülmüş üzere durur; lakin biz bunları da finale gerçek öğrendiğimiz için, yalnızca ağız tadı ile boks seyredip sinemadan vakit zaman kopuyoruz. Öykünün kilidini açan Creed’in annesidir ve Damien’in öldürdüğü kişi ile ilişkisi vardır. (Tabii bu öyküyü de derinlemesine öğrenemiyoruz. Esasen anne sinema boyunca hastadır ve finale gerçek ölür)
Damien’ın ilerleyen yaşına rağmen içindeki öfkesiyle dövüşme isteği, Creed’in salon ortağı tarafından şiddetle reddedilir. Creed ise ona bir talih vermekte kararlıdır. Salonun yeni şampiyonu olan genç Alvarez ağır siklet maçı için en büyük adaydır. Damien ısrarla Alvarez ile dövüşmek ister, lakin içindeki öfke bu maçı kazanarak dinmeyecektir. Geçmişin hesabı açık durmaktadır. Onun için, Creed’le dövüşmedikçe ne şampiyonluk gerçektir; ne de geçmiş unutulacaktır.
Film başta dediğim üzere bir klişeye yaslanıyor ve büyük çarpışmanın eninde sonunda ringde biteceğini müjdeliyor. Sinemaya Rocky Balboa’nın dahil edilmemesi, ikisinin çarpışmasıyla ve iki karakterin zengin- yoksul çatışmasıyla beslenmesini istemiş güya. Hem Creed hem de Damian, geçmişlerinden getirdikleri ve bugünleriyle, Rocky Balboa ile misal taraflar taşısalar bile Damien’ın ezilmişliği daha çok vurgu yapıyor.
Filmi izlerken kıssanın geçmişe yaptığı dönüşlerde, neden Damien’ın yaşadıkları, cezaevine giriş süreciyle onun geçirdiği 20 yılın imgeleri yoktu diye sordum. Öldürülen kişinin Creed ve annesi ile olan kıssası net anlaşılamadığı için eksik kalanlar var. Bu intikam hissine seyirciyi hazırlamak sinemaya daha çok heyecan katabilirdi. Halbuki bunu kısaca ve öfkeyle yıllar sonra anlatırken, Creed’in kendisi için katil olan birini yarı yolda bırakmasının sebebi de çok net aşikâr olmuyor.
Bu ortada, Damien ın antreman yaparken Hollywood tabelalarından boşluğa haykırışını Balboa efsanesine selam çakma olarak okuduğumu söyleyebilirim.
Öte yandan, ipek bornozları ile ringe çıkmaya hazırlanan boksörlerin imgeleri, maçların heyecanı; her yumruk ve kroşede kameranın zoomları eşliğinde sportmenlerin içine göçen etleri, kırılan dişleri, patlayan dudakları adrenalini ziyadesiyle veriyor.
Oyunculuk açısından çok büyük muvaffakiyetler tahminen yok; senaryonun dramatik örgüsünde de eksikler olduğu kadar, tempo vakit zaman düşüyor; fakat yeniden de bu haftanın seyredilmesi gereken bir üretimi olduğunu düşünüyorum. Herşeye karşın dövüşü şiire çeviren sahneler sineması kurtarıyor.
Efsane devam ediyor şimdilik..
Boksu ve adrenalini seven tüm sinemaseverlere tavsiye ediyor, Rocky Balboa’ya selam çakıyorum..
Hepinize âlâ seyirler.