DUVAR– İzmir Alsancak’ta Bornova sokakta iki yıl içinde 2 trans bayan öldürüldü, trans bayanlar bekçi ve polis ataklarına uğradı. Son olarak yayalaştırma projesi ile polis kordonuna alınan sokakta trans bayanlara yönelik şiddet, ziyarete gelenlere ya da yemek getiren kuryelere de yansıdı.
T24 muharriri Yıldız Tar, “Ecem Seçkin cinayetinde karşılık bekleyen sorular” başlıklı yazısında, Bornova sokakta yaşananları aktardı, polis merkezine bu kadar yakın bir sokakta işlenen cinayetlerin trans bayanlara yönelik bir pogrom olarak yaşandığına dikkat çekti:
“Bu hücum, İzmir Alsancak’ta son bir ayda yaşanan ikinci nefret saldırısı. Aralık ayında Sokak müzisyeni Melis Yağmur Hanzade, İzmir Alsancak’ta transfobik nefret saldırısına uğradı. ‘Tebliğci’ olduğunu söyleyen bir şahıs, 3 Aralık Cumartesi akşamı Hanzade’ye saldırdı. ‘Seni bu sokaklardan menedeceğim, sizi vurdurturum’ diye tehdit etti.
Alsancak; Temmuz 2022’de de trans bayanlara sokak ortasında azap ile gündeme geldi. 16 Temmuz gecesi Alsancak’ta köpeklerini gezdirmek için sokağa çıkan iki trans bayanın yanına gelen bekçiler, ‘Burada bekleyemezsiniz’ dedi. Bayanlar, münasebet sorduğunda bekçi rastgele bir yanıt vermedi ve bayanlara saldırmaya başladı.
Trans bayanların, ‘Bunu yapamazsınız, yetkiniz yok’ demesi ve bekçilere hukuku hatırlatmasına yanıt ise daha fazla şiddet oldu. Bekçinin sokak ortasında azabına polisin de eklenmesiyle azabın boyutu arttı.
İlk taarruza uğrayan iki bayanın yanı sıra; iki trans bayan arkadaşları daha polis şiddetiyle karşılaştı. Kolluk ve bekçi el birliğiyle bayanları yerlerde sürükledi, cinsel taarruzda bulundu. Saldırdıkları bayanları bir de aksi kelepçeyle gözaltına aldılar.
Kadınlar, 100 metre ötedeki Alsancak Polis Merkezi’ne uzunca müddet götürülmeyerek araçta bekletildi. Aksi kelepçeleri çıkartılmadı.
Sokakta adeta terör estiren polis, Genç LGBTİ+ Derneği’nden aktivistlerin tüm gayretlerine karşın azap ve makus muamelesini sürdürdü.
Polisin gözaltına aldığı bayanlardan kimilerinin daha evvel uğradıkları nefret saldırısına ait tedavileri ise devam ediyordu.
Yayalaştırma projesi
Bütün bunlar olurken, Alsancak Bornova Sokak’ta yayalaştırma projesi devam ediyor. Sokak, her gün olduğu polis kordonuna alınıyor. Bölgede yaşayan transların konutlarına yemek götüren kuryelere dahi gerekçesiz kimlik kontrolleri gerçekleştiriliyor.
Araç trafiğine kapatılarak yayalaştırma projesinin hayata geçirildiği sokak, sokağın sakinlerinden olan transların, planlamasında dikkate alınmadığı bir proje ile karşı karşıya. Aktivistler bu süreci “soylulaştırma” projesi olarak niteliyor. Projeyi ise İzmir Büyükşehir Belediyesi yürütüyor.
1996’da İstanbul Ülker Sokak, 2006’da Ankara Eryaman ve Esat’ta bu soylulaştırma projelerinin gücüyle pogrom yaşatılan trans bayanların varlığı, ister istemez İzmir Alsancak’ta da emsal süreçlerin yaşanabileceğini gösteriyor.
Alsancak’ta artık rutine dönüşen bu uygulamaları, bayanların Avukatı Sena Yazıbağlı şöyle kıymetlendiriyor:
‘Alsancak Bornova Sokak’ın ismi dahi o sokağın tarihini ortaya koyuyor. O sokağın ismi Azra Has Sokağı’dır. İsmini, o sokakta öldürülen bir trans bayandan alır. 80’lerden beri trans bayanların yaşadığı bir sokak, son yıllarda Emniyet Müdürlüğü marifetiyle azap mahalline dönüştürüldü.
‘Alsancak Azra Has Sokağı ve bölge sokakları uzun müddettir kolluk kuvvetinin ablukası altında, keyfi nedenlerle trans bayanların sokağa çıkması dahi engelleniyor. Bakkala gidene, köpeğini gezdirene Kabahatler Kanunu’ndan taşıtlı motorlara, işportacılara kesilen cezalar kesiliyor. Ahlak Şube, Bornova Sokağı ve etrafının aile muhiti olduğu ve ailelerin trans bayanlardan rahatsız olduğunu tez ediyor. Yıllardır orada yaşayan bayanları kendi meskenlerinden kovmaya çalışıyor.
‘Ne yazık ki trans bayanlar aktivistlerin ve avukatların dayanışmasıyla sokak alan hengamesi verirken İzmir Büyükşehir Belediyesi Bornova Sokağı’nı yayalaştırma projesi kapsamında araç girişine kapattı. Aslında sıkıntı kaidelerde yaşayan pek çok trans bayan için kolluğun yeni mazereti bu oldu. Mahallî idare çalışmaları övülen ana muhalefet partisinin belediyesi popülist bir halla, orada yaşayan trans bayanlarla hiçbir formda görüşmeden bir soylulaştırma harekâtına girişti.’
Cevap bekleyen sorular
Bütün bunlar ışığında Ecem Seçkin cinayetinin tek bir kişiyi gaye alan bir cinayetten çok daha fazlası olduğu açığa çıkıyor. Her ne kadar ajans haberleri nefret cinayetini ‘tartışma’ olarak verdiyse de, Alsancak çok uzun müddettir karşılık bekleyen sorular yumağının tam ortasında.
* Nasıl olur da, çabucak yüz metre ötesinde karakol olan, daima polis ve bekçinin nezaretindeki Alsancak Bornova Sokak ve civar sokaklarda bu cinayet işlenebiliyor?
* İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin yayalaştırma projesi birçok oradaki mülk sahibi de olan trans bayanlara neden sorulmadı?
* Polis ve bekçi, trans bayanlara şiddet ile her gün gündeme gelirken neden ve nasıl rastgele bir soruşturmanın dahi konusu olmuyorlar?
* Ambulans, hücumlardan sonra olay yerine neden geç gidiyor? Kentin merkezindeki bir sokağa ambulansın gitmesi neden ve nasıl bu kadar vakit alıyor?
* 2021 yılında 20 Kasım Nefret Hatası Transları Anma Günü’nden beri translara ataklar dur durak bilmiyor. Kentteki LGBTİ+ örgütü Genç LGBTİ+ ve öteki LGBTİ+ örgütleri, avukatlar ve translar dışında kimsenin pek de ilgisini çekmiyor. Neden sorusu bu gerçeğin yanında sakil kalıyor…
Soruları çoğaltmak mümkün. Ancak hiçbir soru Ecem’den geriye öldürüldüğü sokağın çabucak yanı başındaki TYKE Vegan Cafe’ye asılan portresinin kaldığı gerçeğini değiştirmiyor…” (HABER MERKEZİ)