Türkler’in bankadaki parasının yüzde 72’si ya dolar ya da dolara endeksli.
10haber’in aktardığı habere nazaran, TCMB bilgilerine nazaran 2022 yılında yurt içi yerleşiklere ilişkin yabancı para mevduat hacminde 26.7 milyar dolara ulaşan bir çözülme görülüyor. Lakin bu çözülmenin 12.4 milyar doları döviz ve altın fiyatlarındaki değişimden yani parite tesirinden kaynaklanıyor.
Dolayısıyla parite tesirinden arındırıldığında, yerlilerin döviz mevduat hacminde 2021 sonundan 30 Eylül’e kadar geçen 9 aylık müddette 14.2 milyar dolar düşüş hesaplanıyor.
Bu düşüş döviz mevduatın toplam mevduat içindeki hissesine da yansıyor. Sene başında yüzde 60.43 olan dolarizasyon oranı 30 Eylül prestijiyle yüzde 51.86’ya gerilemiş durumda. Bu bilgilere dayanarak dolarizasyonunun durduğunu belirtmek mümkün görünüyor.
‘Liralaşma’dan fazla dolarlaşma getirdi
Ancak bu süreçte KKM kapsamındaki mevduat büyüklüğünün 1.4 trilyon lirayı aştığı ve hesaplamalara nazaran kura endekslenen anapara ölçüsünün 84 milyar doları bulduğu göz önüne alındığında ‘liralaşma’nın daha fazla dolarlaşma getirdiğini söylemek mümkün.
Döviz ve dövize endeksli kur muhafazalı hesaplar dolarizasyon yüzde 72 ile tarihi tepe düzeylere ulaşmış durumda. Merkez Bankası bilgileri nazaran yerlilere ilişkin toplam döviz mevduat hacmi 30 Eylül prestijiyle 210.3 milyar dolar oldu. Yılın 9 ayında hanehalkı yani gerçek bireylerin döviz mevduatları 19.2 milyar dolar azalarak 147 milyar dolardan 127.7 milyar dolara geriledi.
Parite tesirinden arındırılmış düşüş 12.1 milyar dolar olarak hesaplandı. Şirketlerin yani hukukî bireylerin döviz mevduatları ise dokuz ayda 90 milyar dolardan 82.6 milyar dolara geriledi. Parite tesirinden arındırılmış fark 2.1 milyar dolar oldu. Şirketlerin dolar hesapları 49.4 milyar dolardan 47.2 milyar dolara geriledi. Euro hesapları ise parite tesiri dışarda tutulduğunda 470 milyon Euro’luk sonlu bir artışla 32.8 milyar Euro’ya ulaştı.