Amerikan Forbes dergisinde Paul Iddon imzasıyla yayımlanan analizde; Türkiye’nin ürettiği Bayraktar TB3’ün savaş terminolojisine getirebileceği yenikler ve İHA’nın özelliklerinden bahsedildi.
Bu konseptin başarılı olması durumunda; diğer ülkelerin de savaş gemilerinde benzer sistemi kullanmaya başlayabileceğine değinilerek, TB3’ün selefi TB2’yi ihracat başarısında geçeceği ifade edildi. Bu konu hakkında konuşan bir uzman ise; “Bu, Türkiye’nin bir ‘drone süper gücü’ olarak yerini sağlamlaştırmaya çalıştığının da bir göstergesi” dedi.
İşte Forbes tarafından yayımlanan analizin tam çevirisi:
“Türkiye, bu yıl yeni Bayraktar TB3 insansız hava aracını piyasaya sürmeye hazırlanıyor. Bu yeni silahlı insansız hava aracı; Libya, Suriye, Dağlık Karabağ ve son olarak Ukrayna’daki savaş başarılarıyla tanınan TB2’nin halefi olarak piyasaya çıkarılacak. TB3, selefi TB2’den farklı olarak kısa pistlerden ve gemi güvertelerinden hareket edecek şekilde tasarlandı. Türkiye ayrıca, donanmasının yeni amiral gemisi TCG Anadolu’yu da bu yıl da hizmete sokmayı planlıyor. Türkiye daha önce TCG Anadolu için, beşinci nesil F-35’in B yani donanma versiyonunu sipariş etmişti. Ancak, Rusya’dan S-400 hava savunma füze sistemleri edinen Ankara’nın, 2019’da herhangi bir F-35 satın alması engellendi.
“TCG ANADOLU’YA 50 CİVARINDA TB3 YERLEŞTİRİLECEK”
Türkiye bu gelişmeden sonra, F-35’lerin yerine TCG Anadolu’ya yeni geliştirdiği TB3’leri konuşlandırmayı ve esas olarak TCG Anadolu’yu bir S/İHA gemisi olarak kullanmaya karar verdi. Katlanabilir kanatları sayesinde, tamamlandığında TCG Anadolu’ya 30-50 adet arası TB3 yerleştirilebilecek.
Tüm bu gelişmelerin ardından ortaya çıkan gerçek; Türkiye’nin tasarlama, geliştirme ve yerleştirme kabiliyetine sahip olduğunu kanıtladığı bir şey varsa, o da silahlı insansız hava araçlarıdır.
“DİĞER ÜLKELERE İHRAÇ EDİLEBİLİR”
Türkiye sadece yeni amiral gemisi için TB3’ler üretmekle yetinmiyor. Türkiye yeni ürettiği TB3 insansız hava araçlarını TB2’de yaptığı gibi diğer ülkelere ihraç etmeyi hedefliyor.
TB2 ve TB3 üreticisi Baykar’ın CEO’su Haluk Bayraktar, mart ayında yaptığı açıklamada, ‘Yeni insansız hava aracımız TB3, Japonya’nın Izumo sınıfı platformları için çok uygun olacak’ açıklamasında bulundu. Bu açıklamadan da anlayacağımız üzere; Bayraktar yeni bir hedefin peşinde olabilir.
Danimarka’da SDÜ’de Savaş Çalışmaları Bölümü’nde Yardımcı Doçent olan James Rogers konu ile ilgili değerlendirmesinde; ‘Japonya’nın Izumo sınıfı gemileri, VTOL (dikey kalkış ve iniş) helikopterler için tasarlandı. Bu nedenle geleneksel bir uçak gemisinden daha küçük. Bununla birlikte TB3, kısa pist uçak gemilerine kalkış ve iniş için özel olarak tasarlandı ve katlanabilir kanatlara sahip. Türkiye bu projesi ile önemli bir yetenek boşluğunu doldurmaya hazır’ açıklamasında bulundu.
“DİĞER ÜLKELER DE BENZER ADIM ATABİLİR”
F-35B’lerin Türkiye’ye ihraç edilmemesinden dolayı TB3’ler, Türkiye’nin TCG Anadolu amfibi hücum gemisine operasyonel taarruz hava gücü sağlayacak. Eğer Türkiye’nin bu projesi başarılı olursa, benzer gemilere sahip diğer ülkelerin de amfibi saldırı gemilerinin ‘drone gemilerine’ dönüştürdüğünü görebiliriz.
Baykar ayrıca; TB3 insansız hava araçlarını sadece TCG Anadolu için üretmenin yanı sıra, deniz alanında kullanılan askeri dronlarla ilgili gelişmekte olan pazara da hakim olmayı hedefliyor olabilir.
Rogers bu gelişme ile ilgili; ‘Denizcilik alanı için havadaki dronlar, askeri drone gelişiminde büyük ve gelişmekte olan bir pazardır. Rusya gibi ülkeler, gemilerden mancınıklarla fırlatılan büyük dronları deniyor. Türkiye, ulusal askeri kullanım ve gelecekteki potansiyel uluslararası satışlar için TB3 ile bu pazarda şimdiden başı çekiyor’ ifadelerini kullanıyor.
“TB3 BENZERSİZ BİR SATIŞ POTANSİYELİ SUNUYOR”
Peki TB3, selefi olan TB2’nin ihracat başarısını tekrarlayabilir mi? Michael Baker, ‘TB2; Libya’dan Ukrayna’ya kadar bir çok alanda, dünyanın önde gelen drone sistemi olarak kendini kanıtladı. TB3’ler, TB2’nin dünya çapındaki operasyonel başarısını geride bırakacak. Çeşitli aktörlerin, bu gücü kötüye kullanımını azaltmak için sorumlu bir şekilde satılması gerekli. Çünkü, TB3’ün BLOS uçuş kabiliyeti ve otomatik kalkış-iniş gibi özellikleri, TB3’ün TB2’ye kıyasla benzersiz bir satış potansiyeli olduğunu gösteriyor. Bu, Türkiye’nin bir ‘drone süper gücü’ olarak yerini sağlamlaştırmaya çalıştığının da bir göstergesidir’ açıklamasında bulundu.”