Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi’nin yeni standı “Zamane İstanbulları” 11 fotoğraf sanatkarının yakın tarihli çalışmalarını farklı temalar altında buluşturuyor. Silva Bingaz, Osman Bozkurt, Ci Demi, Kıvılcım Güngörün, Ekin Özbiçer, Emin Özmen, Ahmet Sel, Ali Taptık, Kerem Uzel, Fazilet Varol ve Cansu Yıldıran’ın işlerinden oluşan fotoğraf standı, sanatkarların kenti şahsî bir etkileşim alanı olarak yorumlama pratiklerini gündeme getiriyor. Bugüne dek birçok sanatkara ilham olan İstanbul, pekçok fotoğrafçıyı da kendi ile özdeşleştirdi. Zamane İstanbulları standı ise İstanbul görüntüleri ve kent hayatının fotoğraflanmasının ötesinde bir seçkiyi sanatseverlerin huzuruna çıkartıyor.
Sergide, son 15-20 yılda İstanbul’da gerçekleşen kent dönüşümlerini kendine kaygı edinen, İstanbul ile şahsî bir bağ kurmaya çalışan ve bunu fotoğraflarına yansıtan isimlerin çalışmaları yer alıyor. Kentteki göç sıkıntısı, toplumsal politik hareketlilikler, kentin değişen topografyası, taşra estetiğinin kente hakim olması ve kentte her gün karşımıza çıkan harika ancak artık burada yaşayanlara çok da olağan gelmeye başlayan o tuhaflıkların her biri ana teması “İstanbul” olan standın alt başlıklarını oluşturuyor.
KİMİN İSTANBUL’U?
Serginin dikkat çeken köşelerinden biri Ahmet Sel’in çalışması. Belgesel fotoğraf ve portre fotoğrafçılığı alanlarında çalışan Ahmet Sel, kriz yahut dönüşüm içindeki toplumlara, kümelere, kişisel kıssalar üzerinden baktığı çalışmalarıyla tanınıyor. Sel’in stantta yer alan çalışması “Bizim Orada”da ziyaretçileri “Kimin İstanbul’u?” sorusuna karşılık aramaya davet ediyor. Göçmen zıddı telaffuzların çok ötesinde, çeşitli sebeplerden İstanbul’a göç eden ve geri dönmeyi düşünmeyen göçmenleri öyküleriyle objektifin karşısına alıyor. Bizim Orada’da, son 15-20 yılda, savaşlar, ekonomik zorluklar, politik baskılar, salgınlar, iklim değişikliği üzere nedenlerle İran, Kongo, Afganistan, Irak, Suriye ve Rusya üzere ülkelerden İstanbul’a yerleşmiş göçmenler yer alıyor. Sel, yaşadıkları konutlarda, çalıştıkları yerlerde yahut kent içerisinde onlar için özel bir alanda, İstanbul’daki hayatlarından ipuçları barındıracak bir kurguyla fotoğrafladığı göçmenleri, kısa hayat öyküleri eşliğinde Zamane İstanbulları’na taşıyor.
GÖÇ HERKES İÇİN YAKIN İHTİMAL
Seçkinin çabucak yanında sergilenen metni kaleme alan N.Gamze Toksoy, “Savaşlar, ekonomik zorluklar, politik baskılar, salgınlar, iklim değişikliği ve daha birçok nedene bağlı insan hareketliliğinin geldiği bu noktada, göç artık her birimiz için yakın ihtimal” diyor. Ve yüzlerimizi birebir kentte yaşadığımız, ilişkin hissettikleri hayattan koparılmış, haklarından yoksun bırakılmış insanların gündelik hayat çabalarına çevirmeye davet ediyor.
İslamabad’dan 2019 yılında İstanbul’a gelen Muhammed ve eşi Hanifa Tarlabaşı’nda Pakistan mesken yemekleri sunan küçük bir restoran işletiyor. Eşi ve iki çocuğuyla birlikte Angola’dan göç eden İbrahim, Sultangazi’de bir dokuma atölyesinde çalışıyor. Omassombho, Kongo’dan 2018 yılında gelmiş ve İstanbul’da tanıştığı Belvira ile Jadene isminde bir çocukları var. Hacer Suriye rejiminin baskılarına karşı sokağa çıkan birinci bayan muhaliflerden. Hemşire olarak çalıştığı hastanenin bombalanması üzerine sol gözünü kaybediyor. 2019 Türkiye’ye gelen Hacer, mahallelinin yardımlarıyla geçiniyor. Stant, 30 Nisan 2023 tarihine kadar Pera Müzesi’nde ziyarete açık.