İSO Türkiye İmalat PMI anketinin ağustos ayı sonuçları açıklandı.
Eşik paha olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, temmuzda 46,9 olarak ölçülen manşet PMI, ağustosta 47,4 oldu.
Faaliyet şartları üst üste altıncı ay zayıflamış olmakla birlikte son anket dataları imalat bölümündeki bozulmanın hafif sürat kestiğine işaret etti. Manşet endeks ile uyumlu olarak üretimdeki yavaşlama temmuza kıyasla daha ölçülü gerçekleşti.
Bununla birlikte güçlü piyasa şartları ve yüksek fiyatlar nedeniyle düşüş ağustosta da sert biçimde devam etti. Yeni siparişlerde ise düşüş ağustos ayında sürat kazandı ve Mayıs 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleşti.
Anket iştirakçisi firmalar, talepteki yetersizlik ve fiyatlardaki artışların yanı sıra global iktisattaki zayıflığa dikkati çekti. Buna paralel olarak yeni ihracat siparişleri de yavaşlarken birtakım iştirakçiler Avrupa talebinde azalma olduğunu bildirdi.
İstihdamın artmaya devam etmesi ve artış suratının son üç ayın en yüksek seviyesine çıkması, anketin görece müspet gelişmesi oldu. Fiyat baskılarının müşteri talebi ve üretim hacimleri üzerindeki tesirleri sürmekle birlikte, enflasyonun üçüncü çeyrek ortalarında yavaşladığına ait sinyaller devam etti.
Ham unsur, nakliye ve güç maliyetlerindeki yüksek seyir, minimum fiyattaki artış ve Türk lirasındaki bedel kaybı üzere faktörler girdi maliyetleri ve satış fiyatlarındaki yükselişe katkı yaptı. Bununla birlikte, enflasyon oranları girdi fiyatlarında son 31 ayın, kesin eser fiyatlarında ise son 18 ayın en ölçülü seviyelerine geriledi.
Mevcut girdi stoklarının üretim ihtiyaçlarını karşılamaya büyük ölçüde kâfi olması nedeniyle imalatçılar ağustosta girdi alımlarını azalttıklarını bildirdi. Satın alım yapan firmalar ise tedarikçilerin materyal temininde yaşadıkları zorluklara bağlı olarak artan teslimat müddetleriyle müsabakaya devam etti.
Satışlarda görülen yavaşlama, kesin eser stoklarındaki artış eğiliminin dört aya ulaşmasını sağladı. Stoklardaki artış, Eylül 2015’ten bu yana en yüksek süratte gerçekleşti.
10 DALIN BİRÇOKLARINDA ÜRETİM DÜŞTÜ, İSTİHDAM ARTTI
İstanbul Sanayi Odası Türkiye Sektörel PMI, ağustos ayında birçok dalda güçlü faaliyet şartlarının sürdüğüne işaret etti. Temmuzda olduğu üzere ağustosta da yeni siparişleri artan tek kesim kara ve deniz taşıtları kesimi oldu. Üretim ise kesimlerin birçoklarında düşüş gösterdi.
Son anketin en önemli olumlu göstergesi yeniden istihdam olurken, girdi fiyatları enflasyonundaki genel düşüş firmaların üzerindeki maliyet baskısını kısmen hafifletti.
Ağustos ayında takip edilen 10 bölümün dokuzunda yeni siparişler yavaşladı. Bu durumun istisnası son dört ayın üçünde büyüme kaydeden kara ve deniz taşıtları dalı oldu. Yeni siparişlerde en besbelli yavaşlama, Mayıs 2020’den bu yana görülen en yüksek oran ile dokuma bölümündeydi.
Zayıflık dış talep şartlarında da kendisini gösterirken yeni ihracat siparişlerini artırabilen tek kesim besin eserleri oldu. Yeni siparişlerin azalması ile bölümlerin çoğunluğu ağustos ayında üretimini de yavaşlattı.
Temmuz ayı ile kıyaslandığında yalnızca kara ve deniz taşıtları ile makine ve metal eserler kesimlerinde üretim arttı. Dokumacılık, yeni siparişlere benzeri formda üretimin de en sert halde yavaşladığı kesim oldu.
Üretim ve yeni siparişlerdeki ivme kayıplarına karşın, ağustosta birden fazla kesim istihdamını artırdı. En güçlü artış kimyasal, plastik ve kauçuk eserleri kesiminde gerçekleşti. Üç dalda istihdam azalırken bunlar içerisinde en bariz düşüş metalik olmayan mineral eserler imalatında gerçekleşti.
Anket kapsamında takip edilen 10 kesimin tamamında girdi maliyeti enflasyonunun gerilemesi, ağustos ayında imalat bölümünü bir ölçüde destekledi. Metalik olmayan mineral eserler girdi fiyatlarındaki en süratli artışı kaydeden dal olmayı sürdürürken en düşük enflasyon ana metal kesiminde gerçekleşti.
Dokuma dalında yeni siparişlerin sert bir halde yavaşlamasına bağlı olarak firmalar talebi artırmak gayesiyle en son eser fiyatlarındaki artışı çok ölçülü seviyede tuttu. Başka dalların çoğunluğu kesin eser fiyatlarında evvelki aya kıyasla daha düşük oranlı artışlar yaptı. Bu durumun tek istisnası makine ve metal eserleri kesimi oldu.
10 dalın tamamı ağustos ayında daha uzun teslimat mühletleri ile karşılaşsa da tedarik zinciri aksamalarında en berbatın geride kaldığına ait sinyaller devam etti. Dokumacılık firmalarının teslimat müddetlerinde artış çok sonlu kalırken en besbelli bozulma makine ve metal eserlerinde gerçekleşti.