Şeb-i Arûs, en büyük sevgiliye kavuşma anı yani düğün gecesinin yıl dönümündeyiz, bu köşede de bir anma gerçekleştirelim. Tüm dünyada aşkın ve müsamahanın sembolü olan Mevlâna Celaleddin-i Rumi’yi kalbimizde hissedelim. Ne çok gereksinimimiz var kalbimizde sevgiyi, birliği ve huzuru hissetmeye. Varlığının bedelini bir türlü anlayamayan insan, kendini dünyanın sahteleri uğruna harcamaktadır. Sahip olmakla ilgilenirken, sevgi ve huzur elzem bir şey olmaktan çıkmıştır. Zihninde var olanları âlâ ve makus diye etiketleyip dururken, bunların ötesindeki yerden uzaklaşmaktadır. İkiliklerin, başka gayrının olmadığı, başlı başına var olmanın bedel görmeye yettiği, şöyle sevgi dolu bir dünya mümkün olur mu? Biz tekrar hayalini kuralım.
Sevgiye Hz.Mevlâna’dan daha hoş çağıran olmamıştır.
Birliğe giden yolu sevgiden geçiren Hz.Mevlâna, İslam niyet tarihi içerisinde yetişmiş değerli sufi bilgelerdendir. Yalnızca tasavvufi fikir alanında değil kelam, fıkıh, ideoloji üzere çeşitli ilimlerde de aktiftir. Mesnevi ve Divan-ı Kebir başta olmak üzere kıymetli yapıtları dünyaya miras bırakan Mevlâna, mevt gününü yine doğuş olarak kabul etmekteydi, öldüğünde Allah’a kavuşacaktı. Bu yüzden vefat gününe düğün günü demiştir. Onun için vücutlu hayatın sonlanması birliğe kavuşmaktır ve düğün üzere kutlanmalıdır. Mevlâna’nın yapıtlarında bu türlü metaforik anlatımları ve zıtlıkların kullanımını sıklıkla görürüz. Bizlerde yarattığı o sarsıcı idrak ve etkilenme halinde varoluşsal ilhamı hisseder, öykülerde yer alan zıtlıklarla kavrayışa geçeriz.
Sevgi gelir, bir oluruz.
İçimizi titreten, her biri birbirinden derin ve değerli kelamlarında en çok vurguladığı mevzuların başında bir olmak, teğe ulaşmak gelir. İnsanın anlamakta en zorlandığı şeylerden biri dualitedir. İyi-kötü, madde-mana, gündüz-gece, sen-ben, geçmiş-gelecek. Bir şeyi anlamak için onun aykırısı olarak bildiğimiz kavramı kullanırız. Bir şeye âlâ demek için berbatın ne manaya geldiğini bilmemiz gerekir. Bir şeye makûs demek için de, uygunun ne demek olduğunu anlamaya gereksinim duyarız. Uygun, berbatın dualitesidir, gelecek geçmişin dualitesidir. Zihin, tekliği anlamakta zahmet çeker. Birçok çatışma da buradan doğar. Kadim öğretiler lakin anda olabildiğimizde bu çatışmaların ortadan kalktığını söyler. Bir ağacın yeşilinde kaybolurken içinde çatışma yoktur. Çok hoş bir dansı izlerken dansçı unutulur, dansa odaklanılır. Mevlâna’ya nazaran husus boyutunu aşıp mânaya ulaştıktan sonra ihtilaflar yok olur. Bunun için böylesine bir içsel huzur gereklidir ve huzur eninde sonunda ilahi aşkın yansımalarını içinde hissetmekle mümkündür. Mevlâna, güzel ve berbatın ötesinde uzanan bir yer var, orada buluşalım derken, dualiteyi yani ikiliği aşıp teğe gerçek yol almak gerekliliğini vurgular. Mesnevisini “Birlik Dükkanı” olarak tanımlamış ve şu sözlerle tabir etmiştir:
“Ben bir dükkan açtım, ismini birlik dükkanı koydum. Bu dükkanda birden öbür bir şey bulamazsınız, şayet bulurum derseniz ikiliğe düşmüş olursunuz.”
“…Sebepler sonuçları meydana getirmekte, sonuçlar tekrar sebepler haline gelip öteki sonuçlar belirtmekte. Bu dükkanın bir ucu, dükkanı yapanın kudret elinde; öbür ucu, sonsuzluğa dek gitmekte ve tekrar o kudret eliyle sonu ön olmakta; her an yaratılmakta. Bu dükkanın alıcısı, satıcısının kendisi.”
Bu kelamların içselleştirilmesi bir seyahattir. Pekala, bir olana ulaşma yolcuğunda bizler için neler mümkündür? Bunun için birçok öğretilerde olduğu üzere Mevlâna’nın öğretilerinde de gösterilen tek yol, sevgidir ve aşktır. Zihinle anlaşılamaz, idrak ve sezgiyle hissedilir. Şems-i Tebrizi, Mevlâna’yla ortalarında geçen diyalogda şöyle demiştir; “Kır kalemin ucunu bundan sonraki seyahatimiz aşk seyahatidir. Aşkı kalem yazmaz ki kitapta bulasın.” Kalbimizde var olan sevgi ve aşk, ikiliği ortadan kaldırarak birliğe ulaştırır.
İnsan bu sevgi dozunu deneyimlemedikçe kendini ve hakikatini fark edemez. Fark edenlerin hepsi bu seyahate sevgi dozuyla çıkmışlardır. Yüksek seviyedeki bu sevgiyi Hz. Mevlâna şu sözlerle lisana getirir; “Aşk geldi de damarımdan kan kesildi, bütün vücudumu bu sevgi doldurdu.”
İyi ve berbatın ötesinde bir sevgi var dostlar, orada buluşalım.
Instagram1
Instagram2