Peru’da solcu Devlet Lideri Pedro Castillo’nun bir kongre darbesiyle vazifeden alınıp mahpusa atılmasına elbette kayıtsız kalınmayacaktı. Gerçekten ülkede Castillo yanlılarının haklı protestoları giderek yayılmaya başladı. Ülke genelinde protestocular ile polis ortasında çıkan çatışmalarda şu ana kadar en az iki kişi ömrünü yitirdi, onlarca kişi de yaralandı.
Castillo’nun yardımcısı iken, aslında birlikte yer aldıkları solcu partiden daha sonra ayrılan, yeni Devlet Lideri Dina Boluarte’nin de koltuğu inançta değil. Büyük bir fırsatçılıkla göreve(!) gelir gelmez, Castillo’nun kalan üç yıllık mühletini kendisinin dolduracağını duyuran Boluarte, bunu pek yapamayacak üzere görünüyor. Protestolar üzerine ülkenin güneyinde fevkalâde hal ilan etmek durumunda kalan, erken seçim için de tarih belirleme baskısıyla karşılaşan Boluarte genel seçimlerin Nisan 2024’e alınmasını teklif etmeye hazırlanıyor.
Protestolar başkentte
İyi de yapıyor zira koltuğunda rahat oturma mümkünlüğü gitgide azalıyor. Başşehir Lima’da, kentin merkezinde, Castillo taraftarları her gün kamp kuruyor. Buradaki protestocular yeni bir seçim daveti yapılıncaya kadar ayrılmaya da niyetli değiller. Üzerlerinde “Yozlaşmış Kongre Kapatılsın! Pedro Castillo’ya Özgürlük” yazılı tişörtler giyen protestocular her gece parlamentoyu kuşatıyorlar.
Ayrıca, Güneyde Apurímac bölgesindeki Andahuaylas’ta yaşanan protestolarda iki gencin öldürülmesi üzerine bölge önderleri yeni lider Boluarte’yi tanımadıklarını duyurdular. Akabinde da, ülkenin her kentinde yapılması davetinde bulundukları süresiz grev ilan ettiler. Pazartesi günü için Peru’nun öteki bölgelerine de yayılabilecek süresiz bir grev ilan ettiler.
Kongre aklı estikçe…
Boluarte’nin bir yıl üç ay daha misyonda kalmasını öngören teklifinin protestocuları yatıştırması güç görünüyor. Bunda halkın artık Kongre’nin kararlarından bıkması da tesirli. Kongre, bilhassa az oy farkıyla iktidara gelen Peru liderleri için önemli bir mani haline geldi. Son dört yılda vazife yapan altı Lider Kongre tarafından, hırsız oldukları, palavra söyledikleri ya da kanunları çiğnedikleri gerekçesiyle vazifeden alındı.
Castillo, bir buçuk yıl evvel seçimleri kazanarak iktidara geldi. Bir Peru yerlisi olan öğretmen Castillo hiçbir vakit siyasi inisiyatifi ele almayı başaramadı. Kongre tarafından daha evvel de iki sefer misyondan alınmaya çalışıldı. Başkanlığı kendi çıkarları için kullanarak yolsuzluk yaptığı savıyla soruşturma altındaydı üstelik.
Az farkla seçilmesi, daima dışlanmış bir yerli olması Castillo’nun devrilmesi için kâfi bir gerekçeydi aslında. Lider, iktidarını koruyup vaatlerini yerine getirebilmek için Kongre’yi feshetmeyi denedi. Lakin asker ile polisin takviye verdiği Kongre, buyruğunu dinlemeyince Castillo düşürülerek, mahpusa atıldı.
Ancak bu defa durum farklı. Solcu Lider Castillo’ya yapılanlar artık sabır taşırdı. O nedenle gitgide artan protestolar karşısında fırsatçı Boluarte, erken seçime gitme teklifinde bulundu. Yansıların Kongre’ye de yönelik olduğu düşünülürse ileride bir seçimde yeni bir düzenlemeyle Kongre’nin vazifeden alma işlevi zorlaştırılabilir.
Çünkü hakikaten Peru Kongresi başına estikçe Lider vazifeden alan bir düzeneğe dönüşmüş durumda.
Bakalım ne olacak sonunda?
Heyecanla bekliyorum doğrusu.