Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Ankara’daki görüşmesi başladı. Taraflar görüşmenin ardından ortak basın açıklaması yaptı.
Rusya-Ukrayna müzakereleri, Ukrayna limanlarındaki tahıl krizi ve Türkiye’nin Suriye’ye olası operasyonunun görüşülmesi bekleniyor.
Lavrov, kendi ziyareti öncesinde uzman düzeyindeki bir Rus delegasyonunun 6 Haziran’da Türkiye’ye gideceğini açıklamıştı. Çavuşoğlu da Lavrov’a ziyaretinde askeri bir delegasyonun eşlik edeceğini duyurmuştu.
Lavrov’un ziyaretinden önce basına açıklamalarda bulunan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türkiye-Rusya-Ukrayna ve BM arasında yapılan görüşmelerde ilerleme sağlandığı, Ankara’nın taraflar arasındaki koordinasyonu sağlamaya devam ettiğini açıklamıştı.
ABD GÖRÜŞMEYİ YAKINDAN İZLİYOR
Washington, Lavrov ziyaretine ilişkin olarak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price aracılığıyla şu açıklamayı yapmıştı: “(Bu ziyaretten) önemli bir ilerleme beklemeli miyiz bilmiyorum. Tabii ki yakından izleyeceğiz. Ziyaretin ardından Türk müttefiklerimizle konuşacağız. Küresel marketlere Ukrayna’nın gıda ve gübre ihracatını artıracak şekilde, Ukrayna ile yakın ve dikkatli bir şekilde koordine edilen her türlü diplomatik çabayı destekliyoruz. Ukrayna hakkında hiçbir şey Ukraynasız olmamalı.”
SURİYE KONUSU DA MASADA
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise ziyarete ilişkin “Bakanların görüşmesinde Ukrayna, Güney Kafkasya, Orta Doğu, Kuzey Afrika, Orta Asya ve Karadeniz bölgelerindeki durum ele alınacak. İki bakan, Ukrayna krizindeki mevcut durum ve Rusya ile Ukrayna arasındaki barış müzakerelerinin yeniden başlatılması ihtimali hakkında görüş alışverişinde bulunacak” denilmiş, Suriye konusunun da görüşmede ele alınacağı belirtilmişti.
ÇAVUŞOĞLU: ÜZERİMİZE DÜŞENİ YAPMAYA HAZIRIZ
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Buğday koridoru” hakkında, “BM, Rusya, Ukrayna ve Türkiye arasında oluşturulabilecek bir mekanizmadan bahsediyoruz. Türkiye olarak uygulanabilir bir plan olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.
Ukrayna savaşına da değinen Çavuşoğlu, “Savaşın sona ermesi tüm insanlığın faydasına olur. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız” ifadelerini kullandı.
Çavuşoğlu’nun açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Yaptığımız görüşmelerde ikili ve bölgesel konuları ele aldık, verimli görüşmeler gerçekleştirdik. Savaşın yol açtığı insani tahribatı üzülerek görüyoruz. Savaşın müzakereler yoluyla sona ermesine ilişkin yoğun çaba harcadık ve harcamaya devam ediyoruz. Sürdürülebilir bir barış mümkündü, savaşın sona ermesi tüm insanlığın faydasına olur. Biz üzerimize düşeni yapmaya hazırız, Lavrov’a bunu bir kez daha söyledim.
Karadeniz’de yarattığı sorunu da ele aldık. Bunların başında Ukrayna’da ve Rusya’dan ithal edilecek ürünler var. Birleşmiş Milletler, Rusya ve Ukraya arasında oluşturulabilecek bir iş birliği planından bahsediyoruz. Biz bu planı makul ve uygulanabilir görüyoruz. Bunun detaylarını görüşmek için İstanbul’da bir görüşme yapabiliriz. Tahıl ürünlerinin uluslararası piyasalara ulaştırılması konusunda Rusya’nın yaptırımları kaldırma talebini haklı görüyoruz. Bankacılık işlemleri konusunda gerekli adımların atılması gerektiğini düşünüyoruz, dünyanın bunun önünü açmasını umuyoruz. Gemilerin güvenli bir şekilde seyrine devam etmesi için bu mekanizmanın hayata geçirilmesinin faydalı olacağını düşünüyoruz.
Suriye ve Libya’daki konuları da ele aldık. Suriye’nin kuzeyinde PKK/YPG’nin bize yönelik artan bir tehdit var. Suriye’nin sınır bütünlüğünün korunması gerektiğini vurguladık. Libya’da istikrarın tam olarak tesis edilmesi için herkesin katkı sağlaması gerekiyor.
Ermenistan ve Azerbaycan arasında kapsamlı bir barış anlaşmasının imzalanmasını iyi olacağını düşünüyoruz.
Tüm zorluklara rağmen ikili ilişkilerimizin artarak devam ettiğini söylemek isterim. Enerji alanında ve diğer konulardaki durumu ele aldık. Heyetlerimiz görüşmeye devam etmek. En büyük arzum Ukrayna’da kalıcı barışın sağlanması, bu konuda üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”
LAVROV: UKRAYNA HAZIRSA BİZ DE HAZIRIZ
Çavuşoğlu’ndan sonra açıklamalarda bulunan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, “Ukraynalılar mayınsızlaştırma faaliyetine hazır olduklarını beyan ediyor. Ukrayna tarafı mayınsızlaştırma faaliyetlerine hazırsa biz de hazırız” ifadelerini kullandı.
Lavrov’un açıklamalarından satırbaşları şöyle:
“İlişkilerimiz olgun bir partnerlik döneminden geçiyor, devlet liderlerimiz 9 kez görüştü. İkili gündemi, uluslararası meseleleri görüşüyorlar. Yatırım, ekonomi konusunda ilişkileri ele alma fırsatı bulduk. Türkiye’de Rus ödeme kartının geniş bir biçimde kullanılmasını istiyoruz, 2019’da bir rekor kırdık, 7 milyon Rus turist geldi Türkiye’ye. Akkuyu Nükleer Santrali’ni kurmaya devam ediyoruz, tüm adımlar planlı bir şekilde devam ediyor.
Ülkemizin güvenliğini tehdit eden birtakım sorunlar oluştu, güvenliğimizle ilgili endişelerimiz vardı. Askeri harekatımıza ilişkin bilgi verdim, biz sivillere hasar vermemek için çaba gösteriyoruz. Tahıl sevkiyatı hakkında da görüştük, Ukrayna tahıl ürünlerinin piyasadaki payı yüzde 1’dir, gıda krizi buradan gelmez. Ukraynalılar tahılı ve insanları rehin tutuyor. Gemi çıkışlarına biz problem oluşturmuyoruz.
Ukraynalılar mayınsızlaştırma faaliyetine hazır olduklarını beyan ediyor. Mayınsızlaştırma faaliyetine hazırsa Ukrayna, biz de görüşmeye hazırız. Bu çok ufak bir problem, bizim tarafta herhangi bir engel yok. Bir kez daha Türk mevkidaşlarımıza teşekkür ederiz.
Suriye meselesini de ele aldık. Astana Formatı çerçevesinde el ele çalışmaktayız, toplantı temmuz ayında Nur Sultan’da yapılacak.
Filistinliler ve İsraillilerin doğrudan görüşme yapmasını istiyoruz, ancak suni gündemler oluşturuluyor. Bu olumlu sonuca ulaşmamızı sağlamayacak.
Karadeniz’de güvenliği sağlamak açısından her iki ülkeye de önemli görevler düşüyor. Bir kez daha bu verimli toplantıdan dolayı mevkidaşıma teşekkür ediyorum.”
SORU VE YANITLAR
Lavrov: Ukrayna tahıl ürünlerinin sevkiyatıyla ilgili Rus tarafı adımları attı, biz her gün tahıl koridorlarını açmaktayız. En önemli problem; Zelenski’nin açıklamalarına bir bakın, kategorik bir şekilde mayınsızlaştırma faaliyetlerine karşıydı. Bizim tarafta top onlarda. İstanbul’daki görüşme göstermelik değil, samimi olmalı. Ukrayna’nın mayınları temizlemesi gerekiyor. Görüşme için görüşme istiyor, tutumunu da sürekli değiştiriyor. 29 Mart tarihinde Ukrayna heyeti başka bir şey söyledi, fikirleri sürekli değişiyor. İki aydır top Ukrayna’nın tarafında. İstanbul’da söz verdiler, gerekli adımları atacaklardı. Nisan ayının ortasında biz kendi taslağımızı verdik, ancak o zamandan bu yana cevap alamadık. Askeri harekatlarımızın hedeflerini kamuoyu çok iyi biliyor ve bu hedeflere ulaşacağız.
Çavuşoğlu: Gıda krizi ciddi bir sorun. Gemilerin Ukrayna’ya silah taşımayacağından emin olunması isteniyor. Nunun denetiminin yapılacağı bir mekanizma kurulması isteniyor. Böylelikle güvenlik endişeleri kalkabilir.
RUSYA-UKRAYNA MÜZAKERELERİ
Çavuşoğlu: Biz müzakereye dönme konusunda birkaç hafta öncesine göre daha olumlu bir atmosferin olduğunu görüyoruz. Her iki tarafında Türkiye’ye olan güvenini görüyoruz, biz de objektif tutumuzu sürdürüyoruz. Ben de ateşkesin sağlanacağı bir müzakerenin gerçekleşeceğini inanıyorum.
(DIŞ HABERLER)