Osmanlı İmparatorluğu’nun son devrinde, bugünkü Ortadoğu’dan Latin Amerika ülkelerine kitlesel göçler yaşanmıştı. Çoğunlukla ekonomik sebeplerle gerçekleşen bu göçlerle Suriye, Lübnan ve Filistin’den on binlerce insan Arjantin ve Brezilya başta olmak üzere Güney Amerika’ya yerleşti. Birinci mülteci kafilelerinin yaşadığı büyük zorlukların akabinde, onların çocukları ve torunları kıtanın farklı noktalarında siyasette de uzunluk göstermeye başladı. Valilikten belediye başkanlıklarına, bakanlıklardan devlet idaresine, çok sayıda Arap kökenli isim, ülkelerinin tarihinin kesimi haline geldi.
İşte yakın tarihte Latin Amerika’da devlet başkanlığına kadar yükselen 11 isim ve öyküleri…
NAYEB BUKELE (D. 1981): Filistinli bir baba ile Salvadorlu bir anneden dünyaya gelen Nayeb Bukele, Latin Amerika’da şimdiye kadar iktidara gelmiş Arap kökenli devlet liderlerinin en gencidir. Babası Armando Bukele Kattan, Hristiyan olarak yetişmesine karşın İslâm’ı seçmiş ve 1992’de El Salvador’da birinci camiyi açmıştır. Siyasete atılmadan evvel ticaretle uğraşan ve başarılı bir işadamı olarak tanınan Bukele, 2019’dan bu yana El Salvador devlet lideridir.
ANTONİO SACA (D. 1965): Filistinli bir ailenin çocuğu olan Antonio Saca’nın anne tarafından dedesi Müslüman’dır. 2004’te yeniden kendisi üzere Beytüllahim kökenli Arap rakibi Şefik Jorge Handal’ı mağlup ederek El Salvador Devlet Başkanlığı’na seçilen Saca, 2009’a kadar vazifede kalmıştır. Saca, devlet başkanlığı sırasında başşehir San Salvador’un en büyük caddesini “Kudüs Caddesi” ilân edip tıpkı yere Yaser Arafat’ın büstünü dikerek İsrail’le kriz yaşamıştır.
JACOBO MAJLUTA AZAR (1934-1996): Kendisinden evvelki Devlet Lideri Antonio Guzman Fernandez’in intiharının akabinde, 1982’de Dominik Cumhuriyeti’nin devlet lideri olan Jacobo Majluta Azar, ülkedeki siyasî çekişmeler sebebiyle koltuğunda sadece 42 gün kalabildi. Azar, Lübnanlı bir annenin oğluydu.
ABDALA BUCARAM (D. 1952): Lübnanlı bir babanın oğlu olarak dünyaya gelen Abdala Bucaram’ın gerçek ismi Abdullah Ebû Kerem’di. 1996’da Ekvador Devlet Başkanlığı’na seçildi, ülkedeki istikrarsız siyasî ortam nedeniyle 5 ay sonra vazifesini bırakmak zorunda kaldı. Abdala Bucaram’ın amcası Esad Bucaram meclis başkanlığı yapmış bir isimdi. Bucaram’ın kız kardeşi Martha da 1979-1981 ortasında misyonda bulunan Devlet Lideri Jaime Roldos Aguilera ile evliydi.
MİCHEL TEMER (D. 1940): Lübnan asıllı olan Michel Temer, Dilma Roussef’in misyondan alınmasının akabinde, 2016’da Brezilya Devlet Başkanlığı koltuğuna oturdu. Hukuk tahsilinin akabinde akademik mesleğini tamamlayan Temer, devlet başkanlığından evvel, sırasıyla başsavcılık, bakanlık ve lider yardımcılığı görevlerinde bulunmuştu.
JAMİL MAHUAD (D. 1949): Ekvador’da Abdala Bucaram’dan sonra devlet başkanlığı koltuğuna oturan Jamil Mahuad, Lübnanlı bir babayla Alman bir annenin oğluydu. 1998-2000 ortasında misyonda kalan Mahuad, askerî darbeyle devrildi. ABD’de kamu idaresi eğitimi alan Mahuad, darbeden sonra akademik mesleğini Amerika’da devam ettiriyor.
JULİO SAMİR TURBAY (1916-2005): Tüccar bir Lübnanlı babanın oğlu olan Julio Samir Turbay, 1978-1982 ortasında Kolombiya Devlet Başkanı’ydı. Liberal bir anlayışa sahip olan Turbay, devlet başkanlığından evvel, çeşitli bakanlıkların yanı sıra Kolombiya’nın ABD ve İngiltere’deki büyükelçiliklerini de yaptı.
CARLOS FACUSSE (D. 1950): 1998’den 2002’ye kadar Honduras Devlet Başkanlığı misyonunu yürüten Carlos Facusse, Filistinli bir ailenin oğluydu. Devlet başkanlığından evvel bakanlık ve meclis başkanlığı da yapan Facusse, günümüzde Honduras’ın BM’deki daimi büyükelçisi olan Mary Elizabeth Flores’in babasıdır.
MARİO ABDO BENİTEZ (D. 1971): Lübnanlı bir ailede dünyaya gelen Mario Abdo Benitez, 2018’den bu yana Paraguay Devlet Başkanı’dır. Benitez, kendisinden evvelki iktidarın, Paraguay’ın Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıma kararını iptal etmesiyle gündeme gelmişti. Benitez, kararını gerekçelendirirken, “Paraguay bir kurallar ülkesidir” demişti.
SALVADOR NASRALLA (D. 1953): Filistinli bir babayla Şilili bir anneden dünyaya gelen Salvador Nasralla, Honduras’ın tanınmış işadamı ve medya mensuplarındandır. 2017 devlet başkanlığı seçimlerine katılan Nasralla, bütün milletlerarası gözlemcilerin “kazandı” argümanlarına karşın, ülkedeki siyasî çekişme nedeniyle seçimin mağlubu ilân edilmiştir.
CARLOS MENEM (1930-2021): Suriye’den Arjantin’e göç eden bir anne-babanın çocuğu olan Carlos Menem, hukuk tahsilinin akabinde siyasete atıldı. 1989’da Arjantin Devlet Başkanlığı’na seçilen Menem, 10 yıl boyunca vazifede kalarak ülkesinde çok sayıda ekonomik ıslahat gerçekleştirdi ve ABD ile yakınlaşma siyasetini takip etti. Menem, Müslüman bir ailede doğmasına karşın, siyasete girerken Katolikliğe de geçiş yapmıştı. Öldüğünde ise, vasiyeti üzerine Müslüman mezarlığına defnedildi.