AYDIN HASAN / MİLLİYET – Galip Vardar, 1890 yılında yüzbaşı olan babasının vazife yaptığı Serez’de doğdu. Gençlik yıllarında Rumeli’ye acı içinde veda edenlerden biriydi. Darülfünun’da Tarih kısmında öğrenciyken, istekli olarak Çanakkale Savaşları’na katıldı. Mütarekeden sonra İstanbul Emniyeti’nin siyasi kısmında çalışmaya başladı. Görünürde İstanbul hükümetinin polisi idi fakat Ankara’daki ulusal hükümet için çalışan bilinmeyen M.M. Grubu’nun bir üyesiydi. Ulusal gayretin en büyük düşmanı Sadrazam Damat Ferit Paşa’nın yalısına sızması buyruğunu almıştı. Sadrazamın özel kalem müdürü olan paşanın Amerikan Koleji’nde okuyan 17 yaşındaki kızı Nazan ile tanışmanın bir yolunu buldu. Nazan, güzel, atak, genç polis Galip’e aşık olmuştu. Nazan’ın babası, Sadrazam Damat Ferit’in sır katibiydi. Güzel polise duyduğu sevda ile ulusal gayrete sempati beslemeye başlayan konak kızı Nazan, artık ulusal gayret için çalışıyordu. Nazan, babasının çantasında yer alan ve o periyottaki hükümetin bâtın kararlarıyla ilgili evraklardan suret çıkartıyordu. Bir kenara atılan müsveddeleri topluyordu. Anlatılanları can kulağı ile dinliyordu. Nazan, bütün bu bilgileri korulukta gizlice buluştuğu sevgilisi Galip’e iletiyordu. Ve bütün bu bilgiler, bâtın teşkilat tarafından İzmit’teki bilinmeyen telgrafhane yoluyla Ankara’ya Mustafa Kemal’e iletiliyordu. Bunlar, ulusal gayretin o güç ve karanlık günleri içinde kıymet biçilmez derece değerli bilinmeyen bilgilerdi. Bu sayede; Sadrazam Damat Ferit’in yalısında yani Baltalimanı’ndaki beyaz boyalı yalıda alınan sır niteliğindeki kararlar artık Ankara tarafından biliniyordu.
GALİP ANADOLU’YA GEÇTİ
Genç polisin açığa çıkma riski oluşunca teşkilat kendisini, Samsun’a gönderir. Nalan, Galip’ten uzun bir mühlet haber olamaz. Sevdiğinin fakir konutuna sarfiyat ve annesinden Galip’in Anadolu’ya gittiğini, ulusal çaba saflarına katıldığı gerçeğini öğrenir. Büyük bir yıkım yaşar. Hüzünlü hayatı uzun sürmez genç yaşta ölür. İşgal günlerinin kara atmosferi içinde Galip için ‘Ya Nazan ya Vatan” ikilemi içinde kalma lüksü bile yoktur. Hüsametin Ertürk, anılarında, Galip’in şöyle dediğini aktarır:
“Vatan sevgisi, ülke uğrunda giriştiğimiz savaşın hedefi bize her dermana başvurarak başarılı olmayı emrediyordu. Bu genç kızın saf ve pak hislerinden yararlanmaktan öbür bir yol yoktu. Ona sevecen, sempatik ve kibar gözükmek, hiçbir vakit vazifeli bir kişi olduğumu muhakkak etmemek zorundaydım. Bu nedenle işe kendimizi kaptırmış bir aşık görünümü vermiştik.”
ÖRGÜTÜN EN KIYMETLİ AJANIYDI
Ertürk, anılarında Galip Vardar ile ilgili şu bilgileri verir:
“Antlaşma yıllarında İstanbul’da kurduğumuz saklı örgütün en değerli casusu bir süvari yüzbaşısının oğlu olan Serezli Galip Vardar’dır. Çok sevdiğim arkadaşım Yüzbaşı Basri’nin bu ele avuca sığmaz oğlunu, şimdi 16 yaşında bir öğrenciyken tanımıştım.
Bir iş arayınca, onu hem okuluna devam etmesi, hem de çalışması şartıyla evvel polis siyasi şubesine aldırmış sonra da son derece vatansever olan bu genci bilinmeyen örgütümüze almıştık. Ona çok genç yaşında gösterdiğimiz bu itimat, örgütümüz için çok yerinde bir karar olmuştu. Ortadan yıllar geçmiş olmasına rağmen Galip Vardar’ın yalnız şu dört sorun için yaptığı çalışmalar, ülkeye büyük şeyler kazandırmıştı. O, Sadrazam Damat Ferit Paşa yalısında kapalı bilgi almasını tek başına sağlamış ve yalıda olan fevkalâde toplantıları alınan kararları bize getirmiştir. Orada kabinenin kararları, Kuva-yı İnzibatiye’ye ilişkin bütün askeri bilgi ve Kuva-yı Milliye’ye karşı girişilmesi kararlaştırılan bütün planlar gözden geçirilmekteydi. Galip Vardar bu yalıya sokulmak ve bunları ele geçirmek imkanını bulmuştu. Galip Vardar’ın örgütümüze ikinci kıymetli katkısı Meşihat Dairesinin (şeyhülislamlık) bâtın bilgilerini ele geçirmek olmuştur. Bu sayede biz Hürriyet ve İtilaf Partisi ve Mutedil İtilaf Partisi’nin bütün kararlarını öğrenmiş ve ona nazaran tedbirler almıştık. Onun üçüncü hizmeti, Polis Siyasi Kısım Müdür Yardımcısı Edip Bey’i örgütümüze kazandırmasıdır. Onu bize getirerek siyasi şubeyi içinden çökertmiştir. Onun Tatavalı Hrisantos’un yakalanmasın, Slav casusu Nikola Pasiç’in sıkıştırılarak ortadan kaldırılmasındaki eforları da saklanamaz Galip, zımnî örgütümüzün en değerli ve en çok işe fayda elemanı olmuştur.”
Galip Vardar, 42 yıl Kabataş Erkek Lisesi’nde Tarih öğretmeni olarak çalışır. 10 Kasım 1958 günü anma merasiminde buyruğunda savaştığı Atatürk’ü anlatırken geçirdiği kalp krizi sonucu yaşama veda etti.