Muğla’nın Yatağan ilçesindeki Yatağan Termik Santrali’ne kömür sağlamak için 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda maden ocağı açma teşebbüsüne itiraz eden çevreci ve köylüler açtıkları iptal davasını kazandı. Yatağan Yeşil Hayat Derneği Hukuk Danışmanı Mehmet Çilsal, “Bu karar ile 163 hektarlık alanı kurtardık. Mahkeme örnek bir karar verdi” diye konuştu.
Muğla’nın Yatağan ilçesine bağlı Turgut Köyü sonları içerisindeki 3 bin yıllık Lagina Antik Kenti içerisindeki 1. Derece Arkeolojik Sit Alanları’nın 3. Dereceye çıkartılarak kömür aranmasına müsaade veren Muğla Kültür Varlıklarını Muhafaza Konseyi’ne dava açan köylülere mahkemeden yeterli haber geldi.
Yatağan Termik Santrali Elektrik Üretim A.Ş. tarafından Lagina Antik Kenti kalıntıları ortasında bulunan Turgut Köyü Lagina 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nda, çıkarılacak kömür için ocak açılmak istendiğini belirten ve dava açan Hukukçu Mehmet Çilsal, SÖZCÜ’ye açıklamalarda bulundu.
Yatağan Yeşil Hayat Derneği Hukuk Danışmanı Mehmet Çilsal
163 HEKTARDA MADEN ARAMA MÜSAADESİ İPTAL EDİLDİ
Çilsal, davada Türkiye’ye örnek olacak bir karar alındığını belirterek, şunları söyledi:
“Açılmak istenen maden ocağı ile kurulmak istenen ve hafriyat tesislerine Muğla Kültür Varlıklarını Müdafaa Bölge Heyeti’nin bu faaliyetleri yapılmasına imkan sağlayan 2013 tarihli kararının yürütmesini Mayıs 2022’de durduran Muğla 1. Yönetim Mahkemesi, bu kere Eylül 2022 tarihli kararıyla kelam konusu İdari Süreci iptal etti.
Muğla Kültür Varlıklarını Muhafaza Bölge Kurulu’nun 2013 tarihli kararı, Yatağan Turgut Belediyesi sonları içerisindeki kömür rezervlerinin varlığı nedeniyle tesis edilmiş bir süreçti. Bu karara dayanarak TKİ-GELİ’nin kömür madenciliği İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı hudutları 163 hektar genişletilmişti. Bu karar, ‘Turgut Lagina 3.Derece Arkeolojik Sit Alanı’ hudutları içinde hem arkeolojik sondaj, hafriyat ve taşıma üzere faaliyetleri yapılabilmesi hem de fiilen kömür madenciliği dekapaj, hafriyat üzere faaliyetleri yapılabilmesini sağlayan hukuka karşıt tuhaf bir idari süreçti. Bu eşi gibisi görülmemiş ucube haliyle ihdasından sonraki süreçte
pek çok öbür idari sürece destek oldu.”
ANTİK KENT İÇİNDE KÖMÜR OCAĞINA MÜSAADE VERMEK HUKUK DEVLETİNDE OLMAZ
Çilsal, kararın tüm yurttaşların yüreğine su serptiğini belirterek, “Bir idari sürecin yargı tarafından iptal edilmesiyle birlikte o sürece dayanılarak ihdas edilmiş öteki zincirleme-bağlı süreçler de bizatihi kararsız hale gelir. Hasebiyle Muğla 1. Yönetim Mahkemesi, bu kararıyla hukukun üstünlüğünü ispat etmekle kalmayıp ülkemizin bedelli arkeologları, tarihçileri ve miras niteliğindeki kültür varlıklarının değerini bilen tüm yurttaşların yüreğine su serpmiştir. Zira bir yeri 1. Derece Arkeolojik Sit ilan edip, akabinde kömür şirketi ile protokol yaparak 3. dereceye çevirip antik kent içerisinde kömür ocağı açılmasına müsaade vermek, bir hukuk devletinde olmaz, olamaz, mahkemenin bu tarafta karar vermesi umut verici bir gelişme oldu” diye konuştu.
NE OLMUŞTU?
Muğla’nın Yatağan ilçesine bağlı Turgut köyü sonları içerisinde yer alan ve Karya Uygarlığı’nın en değerli kentlerinden biri olan 3 bin yıllık antik Lagina Kenti harabeleri içerisindeki 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı’nın, Yatağan Termik Güç Üretim A.Ş, kömür çıkarma hafriyat, dekapaj faaliyetlerine 2016 yılından itibaren Turgut sonları içinde başlayıp 2018’den itibaren de Turgut 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’na dönüştürülerek kömür çıkarması ve tarihin yağmalanmasına müsaade verilmişti. Yatağan Yeşil Hayat Derneği Hukuk Danışmanı Mehmet Çilsal ve köylüler şirketin burada madencilik faaliyeti yapmasının desteği olan alanın 3. Derece Arkeolojik Sit Alanı’na dönüştürülmesinin yasal olmadığını belirterek Muğla Bölge Yönetim Mahkemesi’nde iptal davası açmış ve kazanmıştı.