İnsan bedeninin sentezleyemediği B12 vitamini, besinler aracılığıyla bedene alınıyor. Hayvansal eserlerde bol ölçüde bulunan bu vitamin, bitkisel eserlerde olmayan neredeyse tek vitamin. İstanbul Üniversitesi (İÜ) İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıklar Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Osman Erk, B 12 vitamini eksikliği unutkanlık, hafıza zahmeti, algılama ve istikrar bozukluğu, uykusuzluk üzere rahatsızlıklara yol açıyor. Ayrıyeten el ve ayaklarda uyuşma ile karıncalanma hissinin de esas sebebi B12 eksikliği olurken, lisanda ağrı, Demans, Alzheimer, insülin direnci, obezite ve nefes darlığı üzere hastalıkların temelinde de yeniden bu eksiklik yatıyor.
NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Tam kan sayımında kolay olarak B12 vitamini seviyesinin ölçüldüğünü söz eden Prof. Erk, “B12 vitamini olmadan sağlıklı bir hayat mümkün değil. Beden, B12 vitaminini besinlerden alarak ve başta karaciğer olmak üzere organlarda depoluyor. Hiç alım olmadığı taktirde depolardaki bu B12 vitamini bedeni 2-4 yıl yönetim edebiliyor. Daha sonra ise eksiklik ortaya çıkıyor. B12 vitamini hap olarak yahut enjeksiyon (kas içi) halinde alınabiliyor. Enjeksiyon halinde tedaviye hastalar dramatik cevap verirler ancak kendilerini çabucak çok düzgün hissederler. B12 vitamini tıpkı vakitte metabolizmayı hızlandırarak ve karbonhidrat yakımını da uyarıyor” dedi.
İLAÇLA SUİSTİMAL MÜMKÜN
B12 eksikliğinin tedavisinde birtakım ilaçların gereksiz yere kullanıldığını anlatan Erk, “B12 vitamini ilaçları gereksiz yere kullanılan, kullanımı suistimal edilen ilaçlardandır. Bu ilaçlar B12 vitamini seviyeleri olağan şahıslara bile öneriliyor. Beyni güçlendiriyor, bunamaya uygun geliyor, felçleri önlüyor denilerek gereksiz yere kullanılan B12 ilaçlarından sakınmak gerekiyor. Bu durum gereksiz ve sakıncalı” diye konuştu.
ALGILAMA, İDRAK BİTİYOR
Yaşlanma süreciyle birlikte B12 vitamini emiliminin azaldığını söyleyen Prof. Erk, “Bütün organlarda olduğu üzere mide yapı ve işlevleri da bozulduğu için B12 vitamini emilimi güçleşiyor. Ayrıyeten rastgele kullanılan ilaçlar B12 emilimini bozuyor. İlerleyen yaşla birlikte emilen B12 vitamini ve folik asidin kan beyin bariyerini aşarak beyin dokusuna ulaşması da zorlaşıyor” diye açıkladı. Demans ve Alzheimer hastalığı olan bireylerde B12 ve folik asit seviyeleri azaldığını hatırlatan Erk, “Bu şahıslarda homosistein ölçüsü da artıyor. B12, folik asit ve B6 vitaminleri bedende ortaya çıkan homosisteinin faydalı bir aminoasit olan metiyonine dönüşmesini sağlıyor. Bu vitaminlerin eksikliği ile kanda fazla ölçüde homosistein birikiyor. Homosistein damar sıhhatine ziyan verirken, kalp krizi riskini artırıyor ve beyin ile hudut sıhhatini da olumsuz etkiliyor. Bu vitaminlerin eksikliğinde algılama, idrak, konsantrasyon, öğrenme üzere nörolojik ve ruhsal işlevleri olumsuz etkilediği çeşitli çalışmalarda gösteriliyor” tabirlerini kullandı.
MODERN TARIM B12’Yİ VURDU
Tarım ilaçlarının çok kullanılması, toprakların ağır olarak yapay gübrelere maruz bırakılması, toprakların dinlendirilmeden süreç yapılması üzere çağdaş tarım uygulamalarına dikkat çeken Erk, bu uygulamaların topraklarda yaşayan ve B12 vitamini sentez eden birçok bakteri cinsinin ortadan kalkmasına yahut azalmasına yol açtığını söyledi. Erk, “Eski vakitlerde bitkisel eserlerden mantarlarda ve deniz yosunlarında B12 vitamini var iken, günümüzde bu bitkiler B12 vitamini içermiyor. İçine katkı hususu eklenen ambalajlı eserlerde de birçok vitamin ve mineralin yanı sıra B12 vitamini son derece az. Organik yetiştirilmeyen hayvanlarda B12 vitamini seviyesi ise giderek azalıyor” sözlerini kullandı.