Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca 2023 Yılı Bütçe Kanunu Teklifi kapsamında TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada şunları söyledi:
MHRS RANDEVU SORUNU
Bunun için vilayet il, hastane hastane, tabip hekim çalışıyoruz. Makul bir evreye geldi. Lakin hala yapacak çok işimiz var ve çözeceğiz.
Bu Aziz millet her şeyin en güzeline layık. Bütçe görüşmelerimizin komite safhasında randevusuna gelmeyen %25 vatandaşımız olduğunu söyledim. Gelinmeyen randevu sayısı, üzerinden 10 gün geçmeden %21’e geriledi. Milletimiz yol gösterildiğinde o yolu en yeterli formda yürümeye hazır. Çözeceğiz. Kimsenin telaşı olmasın.
Sağlık sisteminin hasta kabul etme kapasitesi konusunda sorun yok. Ancak alınan, ancak iptal edilmeden gelinmeyen randevular, sorunu öncelikli kimi hastalarımızın randevu almalarını zorlaştırıyor. Yalnızca uzman tabip günlük ortalama randevu sayımız 945 Bin. Yılın birinci 10 ayında MHRS üzerinden alınan randevu sayısı ise yaklaşık 200 Milyon. Günlük randevu sayımız, salgından öncesine kıyasla %40 artmış durumda. Yılın birinci 10 ayında aile hekimliklerinde yapılan muayene sayısını vereyim: 250 Milyon.
KORUYUCU SIHHAT HİZMETLERİ
(Koruyucu hekimliğe bütçenin yaklaşık üçte biri ayrılacak)
Koruyucu sıhhat hizmetleri her vakit önceliğimiz oldu. Kollayıcı sıhhat hizmetleri ve Aile Hekimliği, sıhhat sisteminin merkezinde yer alıyor. Gelecek yıl, hami sıhhat hizmetleri, toplum sıhhati hizmetleri alanında çok daha faal olacağız. 2023 yılı merkezi idare bütçesinde kollayıcı sıhhat hizmetlerimize ayrılan kaynağı, 84 Milyar 39 Milyon liraya çıkardık. Yani gerçek olarak 8 kat arttırdık. Değeri sorgulanan Gözetici hekimliğe bütçenin yaklaşık üçte biri ayrılacak.
SMA’DA HANGİ İLAÇLAR DEVREYE GİRECEK?
Bu son derece hassas husustan bahsederken emin olun üzerimde büyük bir yük hissediyorum. Ben çocuk doktoruyum. Tedavi ettiğimiz her evladımızın yüzündeki tebessümün değerini çok güzel bilirim. Ağrısından ağlayan bir yavruyu gülümsetecek her müdahale bizim için tüm emeğimize bedeldir. Yaptığımız işin mükafatını o yavrularımızın gülümsemesinden alırız. Bu hassasiyetle tabir ediyorum. SMA hastalığı maalesef tedavisi son derece güç ve meşakkatli bir hastalıktır. Öncelikle şimdiki teknoloji bu hastalığın taşıyıcısı olan anne baba adaylarını çocuk yapmadan tespit edebilmektedir. Bildiğiniz üzere evlilik öncesi tarama programımıza SMA taramasını dahil ettik. Evlenmek isteyen çiftlere SMA taraması yapılıyor ve risk varsa yeni kurulan bu aile bu hususta uyarılıyor. Alternatif prosedürlerle ise sağlıklı bebek sahibi olmak mümkün olabiliyor.
Yeni doğan bebeklerde de SMA taraması programa alındı ve uygulanıyor. Her yeni doğana SMA taraması yapıyoruz. Dünya’da hem evlilik öncesi hem yenidoğan taraması yapan tek ülkeyiz. Geçen yılın sonunda başlayan SMA tarama programıyla, evlilik öncesinde 493 bin şahsa taşıyıcılık testi, bu yılın Mayıs ayında başlayan tarama programıyla da yenidoğan 635 bin bebeğe SMA taraması yapıldı. Bu taramalar tüm doğumları kapsıyor. Böylelikle tespit ettiklerimizin tedavisine erkenden başlayabiliyoruz. Tedavisine erkenden başlamak çocuğumuzu kurtarabilir. Örnekleri var. Bir bilim heyetimiz var. SMA hastalarını tedavi eden bilim insanlarından oluşuyor bu şura.
Bize en güçlü tedaviyi öneriyorlar. Biz de onların teklifine nazaran hareket ediyoruz. Bu hastalığın tedavisinde aktifliği ispat edilmiş bir ilacı yıllardır geri ödeme kapsamında tutuyoruz. Her yeni teşhiste ilacın kullanımına çabucak başlanıyor. Erken başlamak son derece kritik.
Bu ilacın kullanımının sıkıntı olduğu bir küme hastamız için de ağızdan alınarak uygulanan ikinci bir ilacı daha bilim konseyimizin önerisi ile tedavi rehberine aldık. Kullanımına en kısa müddette başlanıyor. Kamuoyunun gündemine çokça gelen bir husus da gen tedavisi olarak bilinen yeni bir uygulama. Bu uygulama konusundaki çekincelerimizi giderecek bilimsel çalışmaları takip ediyoruz. Bilim konseyinin kâfi ispat oluştuğunu söz etmesi halinde bu tedaviyi de programa almaktan çekinmeyiz. Lakin, yavrularımızın hayatını ailelerimizin umutlarını ise kimsenin istismar etmesine müsaade vermeyiz. Global olarak çok kısıtlı şartlarda çok az sayıda hastaya uygulanan yeni tedavilerin, uygun olmayan hastalara uygulanmasını içeren deneysel çalışmalar var. Bunları adeta bir mucize üzere gösteren ve her hastayı tedavi edeceği yanılgısına sebep olan ticari simsarlığa ise asla müsaade etmeyiz. Bu his tüccarlığının net halde karşısındayız.
Bilimin uygulanmasını önerdiği ve ispata dayalı bir münasebet oluştuğunda uygulamaktansa geri durmayız. Lütfen bu mevzuyu bilimsel çerçevede ele alalım ve bırakalım bilim insanları karar versinler. Bahsin mali tarafı hiçbir vakit gündemimizde olmadı. Olmayacak.
AİLE DİŞ HEKİMLİĞİ UYGULAMASI 3 VİLAYETTE BAŞLADI
Toplum sıhhati için değerli, yeni projelerimizden biri Aile Diş Hekimliği uygulamasıdır. Pilot uygulama 3 vilayetimizde başlamış durumda. Bugünkü bilgi ile projenin hiçbir ülkede örneği yok. Önümüzdeki günlerde ülke geneline yaygınlaştırmanın hazırlıklarını yürütüyoruz.
BAĞIMLILIKLA UĞRAŞTA BAHAR PROJESİ 10 VİLAYETTE BAŞLIYOR
Bağımlılıkla gayret artık tüm toplumların gündemi. Bugüne kadar hizmet veren amatem ve çamatemlerin yanı sıra yeni kuracağımız bağımlılıkla gayret ve rehabilitasyon merkezlerimiz kısa ismiyle BAHAR projemiz hayata geçiyor. 10 vilayette başlıyoruz.
85 YAŞ ÜSTÜ İÇİN YENİ UYGULAMA
85 BİN SIHHAT İŞÇİSİ ALIMI
PİYASADA EKSİKLİĞİ HİSSEDİLEN İLAÇLAR
Piyasada eksikliği hissedilen ilaçlar olduğunu inkâr etmek üzere bir niyetim yok. Lakin gerek ilaç etken unsurlarının tedariki ile ilgili global arz sorunu gerekse kur farkı kaynaklı fiyatlama sorunu var. Bir öteki sorun da kur güncellemesinin dönemsel olarak yılda bir kere Şubat ayında gerçekleşmesidir. Bu tarih yaklaştıkça stok problemleri baş göstermektedir.
Sorunun farkındayız ve tahlilimiz var. Müsterih olunuz. Hastalarımızı biilaç bırakmayız. Sorunu en kısa müddette çözeceğiz.
HIFZISSIHHA TEKRAR İNŞA EDİLİYOR
( Hangi aşılar yerli olarak üretilecek)
Yıllar sonra yine aşı üretir hale geldik. Merhum Refik Saydam’ın ruhunu şad edecek Hıfzıssıhhayı tekrar inşa ediyoruz. Bağışıklama programımızdaki aşıların %86’sını yeni Hıfzıssıhha’da kendimiz üreteceğiz. Ayrıyeten Suçiçeği, Hepatit ve Kuduz aşılarının teknoloji transferi ile üretileceği üç yeni tesis projemiz ise ihale evresindedir.
HPV TARAMASI VE AŞILAMA FİYATSIZ Mİ? AŞILAMAYA HANGİ YAŞTAN BAŞLANILACAK?
Rahim ağzı kanserine sebep olan HPV’nin tespiti ve bulaşmasının engellenmesi hedefli aşısı ile ilgili yol haritamız hazır.
HPV taramalarında yerli test kiti uygulamasına önümüzdeki günlerde başlıyoruz.
HPV aşısı içinse, yaş kümelerini dikkate alan bir planın hazırlığındayız.
ŞEHİR HASTANELERİNDE TAVAN UYGULAMASI NEDİR?
Sürdürülebilir sıhhat hizmetlerinden bahsettim. Bunun en kıymetli adımını sizlerin oyları ile bu ulu meclisten çıkan bir kanunla gerçekleştirdik. Kent hastanelerinin alacakları ödemeler için tavan uygulamasını getirdik. Böylelikle yatırımı yapan işletmeciler sağladıkları hizmetlerin bedelini tavan sonunun üzerinde alamayacaklar. Bu sayede kamuya yükü sonlandırılmış oldu.
ETLİK KENT HASTANESİ AÇILIŞI SONRASI ESKİ HASTANELER KAPATILACAK MI?
Ayrıca yeni hastanelerimiz açılırken eskiyen hastanelerimizi kapatacağımıza yönelik haksız ithamları da kabul etmiyoruz. Etlik Kent hastanesini açtık lakin mevcut hastanelerimizi kapatmadık. Fizikî şartları çok kötüleşenler var. Bunları ise yeniliyoruz. Her birini kapatmak şöyle dursun daha çağdaş biçimde hizmete almak istiyoruz.