MAK Araştırma şirketinin sahibi Mehmet Ali Kulat, bu yıl 8 anket yaptırdıklarını belirterek, “7’sinde Ak Parti’nin yüzde 26.5’e kadar indiğini gördük” dedi. UYGUN Parti’nin oylarının yüzde 15’in altına düşmediğini söyleyen Kulat, CHP’nin oylarının ise yüzde 25-26 bandında olduğunu söz etti.
MHP’de de çok küçük bir toparlanma gözlemlediklerini söz eden Kulat, “6,5-7’de oy oranı gözüken MHP, tahminen önümüzdeki süreçte bu trend devam ederse daha üste hakikat çıkabileceğini gösteriyor” dedi.
“Anketlere katılma oranı azaldı, deşifre olmasından telaş ediyorlar”
Sözcü’ye konuşan Kulat, anket çalışmalarına ait olarak şu bilgileri aktardı:
“Her anket periyodunda 200 kişiyi çalıştırdığımız devirler oluyor. Ülkemizde 57 milyon 500 bin seçmen var. Pandemi üzere sıra dışı olaylar olmazsa Türkiye seçmeninin 10 binde biriyle yani 5 bin 750 şahısla anket yapıyoruz. Bir anket yapacağımız vakit 10-20 araçla farklı vilayetlere hakikat hareket ettiriyoruz. Bir araç Edirne’ye yanlışsız giderken bir öbür araç Hakkari’ye yanlışsız gidiyor. 30 büyükşehirin yanı sıra en az 40 ile daha giriyoruz. İç kontrol için iki çalışandan biri, oburunu fotoğrafla kayıt altına alır. 5 bin 750 bireyle bir anket yaptığımızda arkadaşların elinde 15 bin adet fotoğraf toplanıyor.
Genelde biz çapraz sorular sormak suretiyle bu şeyi yakalarız. Geçmişte anketlere katılma oranının 13 şahıstan teğe kadar indiği devirler oldu. Beşerler anketlere katılmak istemiyorlar. Bunun manası şu: Ben 5 bin 750 kişi için alana grup gönderdiğimde yaklaşık olarak 60 bin civarında kişinin kapısını çalıyorum ya da birebir ondan ricacı oluyorum yani. Artık bu azaldı. Evvel onu söyleyeyim. Yani üçte teğe kadar indi bu şu anda. Beşerler değişik biçimde kendilerinin kamufle yani ne bileyim deşifre olmasından kaygı ediyorlar. Ekseriyetle muhalif seçmendir bu. Yeni kurulan partilerde görünmek farklı badirelere neden oluyor.”
Kulat, şöyle devam etti:
“Anket firmasına bakarak ‘Bu anket firması şuna yakın’ deyip öbür taraf için bir telaş duyabiliyor. Bazen lokal sorular varsa ‘Acaba bunu belediye mi yaptırıyor?’ diye düşünüp, biraz sonra kapıyı zabıta mı çalacak? üzere bir kaygı duyuyor. Kaygılarının çeşitleri çok. Ancak ekseriyetle kaygılı olan seçmen daima muhalif seçmen. Bazen de iktidar cephesinden birisi şu ya da bu nedenden ötürü girmemiş olabilir ancak yüklü muhalif seçmenlerdir. Yılda 12 anket sonuçlarını abonelere göndeririz. Bunların birden fazla siyasi oluyor.”
“EYT, toplumsal konut üzere projeler Ak Parti’nin oy oranını yüzde 31’e kadar çıkardı”
“Biz 2022 yılı içerisinde yaptığımız 8 araştırmanın 7’sinde Ak Parti’yi yüzde 30’un altında gördük. Hatta yüzde 26,5’a kadar indiği oldu” diyen Kulat, “Son ankette konut, EYT’nin (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) çözüleceği üzere, 3600 vesaire. Bunlar şu anda Ak Parti’nin oy oranını yüzde 31’e kadar çıkardı” dedi. Kulat devamında da şunları kaydetti:
“Aynı halde MHP’de de çok küçük bir toparlanma gözlemleniyor. Bunda da hem ittifakın ortağı olmasının hem de Devlet Bahçeli’nin peş peşe mitinglerinin tesiri var. Bu seçmende bir moral ve motivasyon oluşturur. 6,5-7’de oy oranı gözüken MHP, tahminen önümüzdeki süreçte bu trend devam ederse daha üste gerçek çıkabileceğini gösteriyor. Bu da doğal olarak Millet İttifakı’nda küçük oy kayıpları manasına gelmektedir. Yani bir tarafı yükselirken başka taraf düşüyor.
“İYİ Parti’de istikrarlı bir yükseliş var”
CHP’nin oy oranı yüzde 25-26 bandında seyrediyor. Bu birtakım aylarda 27’ye kadar çıktı. GÜZEL Parti’de istikrarlı bir yükseliş var. 8 araştırmamızda hiç 15’in altına düşmedi. 17’ye çıktığı, 16’ya indiği oluyor fakat bu türlü bir bantta seyrediyor. Bulundukları ittifakın hükümet olma umudu oluşursa orada bir yükseliş olur.
“Millet İttifakı’nın adayı Kılıçdaroğlu olursa, CHP için yüzde 30’u bekleyebiliriz”
Millet İttifakı’nın adayı, Cumhuriyet Halk Partisi’nin genel lideri Kemal Kılıçdaroğlu olursa, CHP için yüzde 30’u bekleyebiliriz. Fakat yeniden bir günde olmaz bir vakit diliminde olur. Gitgide üste gerçek bir trend yakalar. Bu niçin öyledir? Zira seçmenin bir kısmı pragmatist (yararcı) seçmendir. Seçmen genelde pragmatisttir lakin daha pragmatik bir seçmen kümesi vardır. Gücü sever seçmen ve o gücün cumhurbaşkanı olacağını görürse orada pozisyonlanmak ister. Bu eşyanın ve insanın tabiatıyla çok yakından ilgilidir onu söyleyelim. Bu aslında birebir ittifakın içerisindeki oy oranı itibariyle daha düşük partileri de tesirler. Yeni kurulan partinin diyelim ki oy oranı yüzde 2’dir. O parti ittifakın içerisinde yer alırsa fakat seçilecek ittifakın içerisinde toplumsal rüzgarı gerisine almış iktidarın içerisinde yer alırsa 3’e, 4’e çıkabilir. Ancak tam aksisi birebir parti zayıf bir yerde ya da ittifak dışı bir yerde yer alırsa da bir anda silinebilir. Çok aşağılara gerçek inebilir.”
“Bizim için de zor”
“İttifakların bu kadar besbelli olduğu ve siyaseti şekillendirdiği bir periyodu birinci kez yaşıyoruz. Araştırma firmaları açısından da sıkıntı bir süreç” diyen Kulat, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Çünkü seçmenin iç geçirgenliği de çok farklı. Bakın evvelden Ak Parti seçime yakın sertleştiğinde avantaj elde ediyordu. Zira, CHP vardı. Türkiye’de sağ, sol geçirgenliği çok fazla yoktur. 70’e 30 ya da 65’e 35 bir istikrar var. Fakat artık durum değişti. Millet İttifakı’nda 5 sağ parti, bir sol parti var. Ak Parti son seçimde yüzde 42,5 oy aldı. Artık de ortalama 30 diyelim. Ak Parti 12,5 puan oy kaybetmiş. Bu seçmenin yarısı ÂLÂ Parti’ye, geri kalanı Ak Parti’den doğmuş DEVA ve Gelecek partilerine gitmiş. Biraz da Zafer Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Yine Refah Partisi üzere şimdilik ittifaklarda bir yerde görünmeyen lakin bir yükseliş trendini az çok alanda gördüğümüz bir şey.
“Bir partinin oy oranı yüzde birden ikiye çıkıyorsa çok çok büyük bir şey”
‘Yüzde biri kimse hafife almasın. Bu 570 bin oy demektir. Bu kadar yüksek bir oranı almak da o denli zannedildiği kadar kolay değil. Bir partinin oy oranı yüzde birden ikiye çıkıyorsa çok çok büyük bir şey. Cumhur İttifakı’nın oy oranı yüzde 40-42 olsun. Millet İttifakı 45-47 olsun diyelim. Yani 50 artı bir yapmıyor. Seçimin birinci cinste bitirilebilmesi için partiye 50 artı 1 lazım. Her iki ittifakın da HDP oylarına gereksinimi var. HDP’nin oy oranı da 12-13’e kadar çıktı. Şu anda barajın üstünde görünüyor. Barajın altında gördüğümüz de oluyor. Nedeni de kendisini AK Parti içinde kamufle eden 1-2 puanlık bir seçmen var. Zafer Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Tekrar Refah Partisi üzere başka partilerin de 5 puanı var.”