Osmanlı, Fransız ve Arap mutfağı özelliklerini taşıyan Hatay’da, killi toprak, saman ve suyun karıştırılıp yoğrulmasıyla elde edilen çamurun bayanların ellerinde şekillenmesiyle ortaya çıkan tandırlar, ekmeklere başka bir lezzet katıyor.
Tandır, imalinden kurumasına kadar meşakkatli bir sürecin akabinde yaklaşık bir haftada ortaya çıkıyor.
Killi toprak, su ve saman naylon serili bir çukur içesinde iki gün bekletilip dinlendiriliyor.
Ardından ayaklarına giydikleri çizmelerle dinlendirilen materyalleri karıştıran kadın
lar, elde ettikleri çamurlardan tandır üretimine başlıyor.
Günde en fazla 10 santimetre çamur koyulmasıyla bir haftada tamamlanabilen tandırlar, büyük bir sabır ve ihtimamla ortaya çıkıyor.
Samandağ ilçesine bağlı Yeşilköy Mahallesi’nde yaşayan 20 bayan, yevmiyeye gitmemek için meskenlerinin önünde yaptıkları tandırla aile bütçelerine katkı sağlıyor.
YURT DIŞINDAN TALEP VAR
Tandır ustası 4 çocuk annesi Sibel Çatak (41), 25 yıldır toprak tandır imalinde çalıştığını söyledi.
Aile iktisadına katkıda bulunmak gayesiyle tandır yaptığını anlatan Çat
ak, bu işin sıkıntı ve zahmetli olduğunu belirtti.
Tandırın ilmek ilmek işlenerek ortaya çıktığını aktaran Çatak, şöyle devam etti:
“Çamuru ıslatıyoruz ve saman ekleyerek ayaklarımızla güzelce yoğuruyoruz. Hazırlanmış çamurları ilmek ilmek işliyoruz ve bir hafta sonunda satışa sunuyoruz. Yaz aylarında havanın sıcak olmasından ötürü tandırlarımız bir haftada bitiyor. Kışın soğuk ve yağmur hasebiyle kurumadığı için tandırların hazırlanması bazen bir hatta iki ayı buluyor. Meskende oturmaktansa yevmiye gitmemek için tandır yapıyoruz ve eşlerimize katkıda bulunuyoruz.”
Çatak, yaptıkları tandırların çok fazla talep gördüğünü, Hatay’ın yanı sıra Antalya, İstanbul, Mersin üzere vilayetlere de gönderdiklerini belirtti.
“HER GÜN 10 SANTİMETRE”
Tandır ustası 75 yaşındaki Mavi Çam da kendini bildiğinden bu yana bu işi yaptığını anlattı.
Bu iş sayesinde aile bütçesine katkı sağladığını aktaran Çam, “Tan
dırların üretiminde ortalama her gün 10 santimetre ilerliyoruz. Güneş olduktan sonra tandırlarımız bir haftada bitiyor. Yaptığımız tandırlarımız biberli, katıklı ve sade ekmek üretiminde kullanılıyor. Büyüklüklerine nazaran tandırlarımızın fiyatları 50 ila 200 lira ortasında değişiyor.” diye konuştu.
Salih Çam, annesi ve kardeşinin yaptığı tandırlarla aile iktisadına değerli bir katkı sağladığını kaydetti.