Yüksek enflasyon ile birlikte konut dışında tarım yerlerinde de kiralar büyük artırım gördü. Üretici yeni ekim periyodunu iki katı ve üzerine çıkan kiralarla açarken, tezgahların da kira artırımından etkilenmesi bekleniyor.
Son 1 yılda konut ve yerlerde yaşanan fahiş fiyat artışları tarım topraklarına de yansırken, artan üretim maliyetlerine eklenen kira masrafları, gelecek dönemde vatandaşa da yansıyacak. Türkiye’de yüklü olarak kiralama formülü ile ekilen tarım topraklarında kira fiyatlarının yüzde 100 civarında arttığına dikkat çekilirken, eserin maliyetinin yarısının da kira masraflarından kaynaklandığı ve etiket artırımlarında bunun değerli bir hissesinin olduğu belirtildi.
FİYAT KURTARMIYOR
Antakya Ziraat Odası Lideri Mehmet Muzaffer Okay, kendi bölgelerinde dönüm başına 2.500 TL olan kiraların 4.700 TL’ye çıktığını kaydetti. İktisat kriz nedeni ile kiraların artık peşin alınmak istendiğini anlatan Okay, birtakım bölgelerde ise eserin 3’te 1’ini kira sarfiyat olarak verildiğini aktardı. Tarımda ölçek yaratabilmek ve personellik maliyetlerini geriye çekebilmek için arazi kiralamasına gidildiğini ve ekilen eser için o yıl açıklanan fiyatların da artırımlarda tesirli olduğunu aktaran Okay, “Ekeceğiniz eserde kâr etmezseniz ikinci sene külfet oluyor. Tarımla uğraşan nüfusa bakıyorsunuz azalma var. Muhakkak eserler para kazanırsa ona nazaran de kiralarda artış oluyor.
Kira arttı lakin eser fiyatları birden fazla vakit kurtarmıyor. Geçen yıl 26 TL’ye çıkan pamuk bu yıl 16 TL’lerde. Bu fiyat nasıl kurtaracak. Geçen yıl üretici 26 TL’yi görerek kiralamasını pamuk üzerinden yaptı, dönem açıldı pamuk fiyatlarında gevşeme oldu” diye konuştu.
Destekler arazi sahibine değil kiracıya verilsin
Ziraat Mühendisleri Odası Lideri Baki Remzi Suiçmez, artan kiraların girdi maliyetleri üzere gelecek devirde etiketlere ve tüketiciye yansıyacağını belirterek, “Burada kiracılık düzenlemesinin getirilmesi gerekir. Tarım dayanaklarının arazi sahipleri üzere üreten kiracıya verilmesi üzere çok boyutlu bakış açısı ile sorunun kıymetlendirilmesi gerekir” dedi. Tüm Süt Et ve Damızlık Sığır Yetiştiricileri Derneği (TÜSEDAD) Lideri Sencer Solakoğlu da kiralardaki artışın eser fiyatlarını artıracağını belirterek, “Tarımın en büyük sarfiyatı kiradır. Eserin maliyetinin yüzde 35’i ile 55’ine geliyor artık. Bu pandemide en çok emlak fiyatları arttı. Bu türlü olunca da kiralar da arttı” açıklamasını yaptı.