ÖNDER YILMAZ- Milliyet’in Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu ve Emniyet cephesinden mercek altına aldığı telefon dolandırıcılığı konusunda dal temsilcilerinden de farklı teklifler geldi. Rekabetçi Telekomünikasyon İşletmecileri Derneği (TELEKOMDER) İdare Şurası Lideri ve Erişim Sağlayıcıları Birliği (ESB) İdare Heyeti Üyesi Adem Öcal, 0 850’li çizgi aboneliklerinin yalnızca kurumsala verilmesi gerektiğini kaydetti.
Kimlik doğrulamanın e-devlet üzerinden yahut yapay zekayla elektronik kimlik doğrulama formülüyle yapılması gerektiğini lisana getiren Öcal, irtibat sağlayıcıların kuşkulandıkları süreçlerde telefon dolandırıcılığıyla ilgili ünitelere direkt ulaşması gerektiğini kaydetti. Kesim temsilcileri Milliyet’in yazı dizisi üzerine BTK’ya bir yazı göndererek taleplerini iletti.
‘Üç farklı yöntem’
NETGSM firmasının sahibi de olan Öcal, dolandırıcılık konusunda üç farklı formül kullanıldığını belirtirken, bunları; “Birincisi düzmece abonelikler. İkincisi mevcut abonenin şifre bilgileri elde edilerek aboneymiş üzere haberleşme dolandırıcılığı. Ve üçüncüsü de abone gerçek ancak patates denilen, köyde eğitimsiz yahut gereksinim sahibi üniversite öğrencileri üzere para karşılığı yahut bilgisi dışında abonelikler yapılarak dolandırıcılık yapılıyor” formunda özetledi.
Öcal, dalın dolandırıcılığın engellenmesine yönelik bakışı konusunda ise şunları kaydetti: “Dolandırıcılıkları önlemek için oransal yüzde manasında azaltıcı bir yaklaşım sergilenmeli. Örneğin kurumsal algıya sahip olan 0 850’li numaralar yalnızca kurumsal abonelik olsun. Ferdî abonelik yapılmasın, durdurulsun. Bu şu manaya geliyor. Kurumsal aboneliklerde de sahtecilik olabilir lakin dolandırıcılık oran olarak anında yüzde 1’e düşüyor. Örneğin dolandırıcı ferdî abonelik alıyor fakat güya kurumsaldan bankadan yahut GSM firmasından arıyormuş üzere algı yaratıp tüketiciyi yanıltıyor. Firma olması gerekiyor. Ferdî abonelik olmayınca ve dolandırıcı da kendi ismine sahtecilik yapamayacağına nazaran dolandırıcıya yalnızca bir tek firmanın bilgilerini ele geçirme yolu kalıyor.” Öcal, dolandırıcılığı engellemeye yönelik kısa bir mühlet evvel yönetmeliği yayınlanan “kimlik doğrulama” konusunda son teknolojik usullerin tercih edilmesi gerektiğini belirtti. Öcal, şöyle devam etti: “Kimlik doğrulama yönetmeliği var. Burada e-devlet üzerinden yahut yapay zekayla elektronik kimlik doğrulama kıymet arz ediyor. Belirli bir takvimle elektronik kimlik doğrulamaya aboneliklerde yüzde 100 geçilmeli. Öncelikle ferdî aboneliklerin ‘kimlik kontrolü’ değil, kesinlikle ‘kimlik doğrulama’ ile abonelikleri yapılmalı. Farklı bilgilerle aboneliği yapanın gerçek kimliğinin tıpkı olması açısından bu kıymetli. Geçersiz abonelikler önleniyor. Kimlik doğrulamada banka yahut e-devlet üzerinden yahut yapay zeka uygulamalarıyla kimlik kartıyla yüzünü birleştirerek abonelik yapıyor. ‘Bu kişi o kişi’ doğrulaması artıyor. Kimlik denetiminde ise karşıda insan var ve bayi temsilcisine sorumluluk bırakılıyor. Orada da dolandırıcılık kapısı açılıyor ve sahtecilik artıyor.”
Şifre isteme kritik
Öcal, kurumsal aboneliklerde firma bilgilerinin devreye girdiğine dikkat çekerek, “Abonelik yapılırken yetkili yahut abone sahibinin ilgiyi firmaya banka üzerinden küçük ölçüde hesaptan hesaba para havalesi de kıymetli bir denetim sağlar” dedi. Öcal, “Şifre isteyen taşınabilir numaralar yahut 0 850’li ferdi numaralar geçersiz oluyor. Artık düzmece taşınabilir numaraların yakalanması için Telekom işletmecileri bu hususun üzerinde direkt çalışan ünitelere direkt ulaşabilmeli. Zira taşınabilir numaranın bulunduğu baz istasyonunun izlenerek bulunması gerekiyor” tabirlerini kullandı.
Çözüm teklifleri gönderildi
Milliyet’in yazı dizisi devam ederken, dal temsilcileri BTK’ya dolandırıcılığın önlenmesine ait tahlil tekliflerini içeren bir yazı gönderdi. Yazıda Öcal’ın kesim ismine lisana getirdiği 0 850’li sınırların yalnızca kurumsala abonelik vermesi, dolandırıcılıkla uğraşta vakit kaybını önlemek için ilgili makamlarla direkt temas, yurtdışı numaralarının tamamının verilmesi üzere talepler yer aldı.
Öcal: Bilgi depolamayalım
Adem Öcal, işletmecilere istemedikleri halde abonelere ilişkin çok sayıda bilgi depolatıldığını ve iptal edilse dahi 30 yıl bu bilgileri saklaması mecburiliği olduğunu belirtti. Yalnızca abonenin ismi ve fatura gönderme adresinin kâfi olduğunu, öteki bilgilerin art planda devlette tutulabile ceğini vurgulayan Öcal, ortada dağınık duran bilginin dolandırıcılığa kapı aralayabileceğini söz etti.
Yurtdışı üzerinden aramalarla dolandırıcılık konusunun engellenmesi konusunda ise Öcal, yurtdışından gelen aramalarda alan kodlarıyla birlikte tüm numaranın telefon ekranında gösterilmesinin sağlanması gerektiğine dikkat çekti. Öcal, “Yurtdışında CLI’yi değiştiriyor adamlar. 444’lü numaradan aranıyormuş üzere izlenim yaratılarak dolandırıcılık yapılıyor. BTK bu türlü bir dolandırıcılığı yakın vakitte tespit ettiği ve firma hakkında gerekli soruşturmayı açtı. Firma sonradan farkına vardı, çabucak doğruyu yapmaya başladı lakin dolandırıcılığa da bahis oldu. Firmalar yurtdışı aramalarda numaranın tümünü göstermeli” dedi.