Zonguldak’ın Kozlu ilçesindeki maden ocağında 2013 yılındaki grizu patlamasında 8 emekçinin öldüğü kazada, kurum yöneticilerinin yargılanmasının önü, Anayasa Mahkemesi kararıyla açıldı.
Kozlu’da Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin yüklenici firmanın çalıştığı maden ocağında, 7 Ocak 2013’te, grizu patlaması meydana geldi. Patlamada 8 personel hayatını kaybetti.
O devir açılan davada TTK idaresinde yer alan periyodun TTK Genel Müdürü ve İdare Konseyi Lideri Rıfat Dağdelen, TTK İdare Şurası üyeleri Burhan İnan, Mahmut Yılmaz, Mehmet Açıkel, Mustafa Şimşek ve Çetin Onur’un ortalarında olduğu 28 kişi hakkında soruşturma ve kavuşturma yapılmasına gerek olmadığına karar verildi.
Yüklenici firma sahibi Şafak Sırrı Demirel, 8 yıl 4 ay mahpus, TTK Kozlu Kuruluş Müdürü Kazım Eroğlu, 3 yıl 4 mahpus cezası aldı.
Eroğlu’nun mahpus cezası, para cezasına çevrildi. Madenci ailelerinin avukatlarının takipsizlik kararına itirazları Bölge Yönetim Mahkemesi ve Danıştay reddetti.
Anayasa Mahkemesi itirazları değerlendirip TTK yöneticilerinin yargılanmasının önünü açtı.
YENİ İDDİANAME KABUL EDİLDİ
Kararın akabinde Zonguldak Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan yeni iddianame Zonguldak 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.
Rıfat Dağdelen, Burhan İnan, Mahmut Yılmaz, Mehmet Açıkel, Mustafa Şimşek ve Çetin Onur hakkında, ‘görevi berbata kullanmak, taksirle mevte ve yaralanmaya neden olma’ hatalarından dava açıldı.
İddianamede, taş kömürünün bünyesinde metan gazı bulundurması sebebiyle üretim teknikleri ve alınması gereken tedbirler açıklanırken, patlama yaşanan maden ocağında gerekli tedbirlerin alınmadığı belirtildi.
Tanık emekçilerin beyanlarıyla sondaj föyü incelendiğinde, sondajların kontrat koşullarına ve tüzük kurallarına uygun yapılmadığının ortaya çıktığı iddianamede yer alırken kontrol ve denetimlerin hem TTK Kozlu Kuruluşu, hem de alt patron Star İnşaat A.Ş. tarafından kâfi itinayla yapılmadığı tabir edildi.
Kusurların unsur madde sıralandığı iddianamede, metan drenajı yapılmadığı, sondaj sayı ve uzunluğunun yetersiz olduğu ayrıyeten yetkililerin kâfi kontrol yapmadığı, sondaj föylerindeki sayıların yetkililerce incelenmeden imzalandığı belirtildi.
Tanık sıfatıyla dinlenen personellerin, planlanan aradan daha fazla ilerlemeleri halinde prim aldıkları, daha süratli ilerleyip daha fazla para kazanmak için vakit zaman sondajsız ilerleme dahi yaptıklarını anlattıkları tabirleri iddianamede yer aldı.
Yüklenici firmanın nezaretçi bulundurmaması, bu eksikliği TTK’nin kendi nezaretçisini vererek çözmeyi uygun görmesi, ayrıyeten firmanın yalnızca 1 tane sondör çalıştırdığı, galeride süratli ilerleme sağlamak maksadıyla sondaj faaliyetlerine kâfi ihtimam gösterilmediği, emekçilere de kâfi eğitimin verilmediği tabir edildi.
Denetimler esnasında yüklenici firmaya tespit edilen eksiklikler için ceza kesilmezken, eksikliklerin giderilip giderilmediğiyle ilgili de kâfi takibin yapılmadığı belirtildi.
‘ÖLEN OLMAYACAKTI’
İddianamenin bir kısmında ise ateşleme mahallinin 200 metre geride olması gerekirken, yalnızca 95 metre geride olduğu, patlamayla birlikte çıkan kömürün yaklaşık 150-160 metre araya kadar fışkırdığı belirtilirken, “Ateşleme mahallinin bulunması gereken 200 metre uzaklık ve ateşleme sonrasında, postanın geldiği ara dikkate alındığında, ateşleme mahali sahiden 200 metrede ve ateşleme sırasında çalışanlar de bu mahalde korunuyor olsalardı, olasıdır ki ölen olmayacaktı” tabirleri yer aldı.
Lağım sürme işinin TTK’nin uzmanlık alanında olduğu da belirtilen iddianamede, Star İnşaat A.Ş.’nin bu süreçlerde yeni bir teknik geliştirmediği, daha uygun teknolojik donanım kullanmadığı ileri sürülerek yer altında oluşan iki başlı çalışma ortamı iş güvenliği risklerine açık bir ortam olduğu, kontrol ve sorumluluk açısından da karmaşa yarattığı, kurulan sistemde kusur bulunduğu, sistem kusurunun oluşmasında katkısı, tesiri ve onayı olan mukavele tarihindeki TTK idare konseyiyle bu sürece onay veren ilgili bakanlıklar ve kurumların kusurlu olabileceği belirtildi.
Bu kapsamda devrin TTK Genel Müdürü ve İdare Şurası üyelerine ‘görevi berbata kullanma ile taksirle mevte ve yaralanmaya neden olma’ suçlarından açılan davada sanık sıfatıyla yargılanacak, 6 TTK eski yöneticisi ilerleyen günlerde hakim karşısına çıkacak. (DHA)