Küba‘nın öncülük ettiği Birleşmiş Milletler (BM) üyesi 69 ülke, BM İnsan Hakları Konseyi‘nin 50’nci oturumunda, 47 üye ülkenin Çin‘in Sincan Uygur Özerk Bölgesi‘ndeki Uygur Türkleri ve başka azınlıklara yönelik insan hakları ihlali tezlerine ait korkularını lisana getirdiği açıklamaya karşı bir açıklama yayımladı.
Ülkeler, ortak açıklamada, “Sincan, Hong Kong ve Tibet ile ilişkili meselelerin Çin’in iç işleri olduğunu”, “insan haklarının siyasallaştırılmasına, ikili standartlara ve insan hakları mazeretiyle Çin’in iç işlerine karışılmasına karşı olduklarını” belirtti.
Açıklamada, “Tüm ülkelerin halklarının kendi kalkınma yollarını ulusal şartlarına nazaran bağımsızca seçme hakkına hürmet gösterilmeli. Tüm insan hakları, ekonomik, toplumsal ve kültürel haklar ile bilhassa kalkınma hakkına gereken kıymet verilerek, eşit ölçüde ele alınmalı” sözlerine yer verildi.
ÇİN, BM MUKAVELESİ’Nİ İMZALADIĞI HALDE ONAYLAMIŞ DEĞİL
Çin, 1966 tarihli BM Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi‘ni onaylarken, 1976 tarihli BM Milletlerarası Uygar ve Siyasi Haklar Sözleşmesi‘ni imzaladığı halde hala onaylamış değil. Temel hak ve dokunulmazlıkları, vatandaşlık haklarını ve siyasal hak ve özgürlükleri düzenleyen kontratın onaylanarak iç hukukun modülü haline getirilmemesi Çin’i bu alandaki yükümlülüklerden muaf tutuyor. Lakin ülkenin imzacı olarak mukavelenin ruhuna uygun hareket etmesi bekleniyor.
69 ülkenin karşı açıklamada lisana getirdiği “kalkınma hakkının”, özü prestijiyle kişisel nitelik taşıyan hakları koruyan BM insan hakları rejimi içinde tarifi bulunmuyor.