ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi (NASA), insanlığın tekrar Ay’a gidişine yönelik planının birinci adımı olarak şimdiye kadarki en güçlü roketi Artemis’i bugün muvaffakiyetle fırlattı.
Artemis, Florida’daki Kennedy Uzay Merkezi’nden mahallî saatle 01:47’de (TSİ 09.47) fırlatıldı.
NASA’dan fırlatılış anında yapılan yayında “Yeniden daima birlikte Ay ve ötesine dönüyoruz” denildi.
Amerikalı astronot Neil Armstrong, 20 Temmuz 1969’da Eagle uzay aracından çıkıp “İnsan için küçük ancak insanlık için büyük bir adım” diyerek Ay’ın yüzeyine ayak basmıştı. 1969-1972 ortasında 6 Apollo misyonu boyunca 12 astronot Ay’da yürümüştü.
SLS-Orion uzay aracıyla yürütülen Artemis programı ise NASA’nın nitekim de Ay ve daha sonra Mars’a gidişi hedeflediği uzun vadeli bir uzay keşif projesinin birinci adımını oluşturuyor.
Uzay aracı Ay’ın etrafında mürettebatsız 6 haftalık bir test uçuşu gerçekleştirip Dünya’ya dönecek.
“Artemis1” olarak isimlendirilen SLS-Orion uzay aracının birinci seferi, NASA astronotlarını taşıyacak kadar muteber olup olmadığının da bir denemesi olmuş olacak.
Artemis aslında Ağustos ayının sonunda fırlatılacaktı ama teknik birtakım aksaklıklar nedeniyle uzaya gönderilmesi üç kere ertelendi.
Eylül başındaki ikinci deneme yakıt sızıntısı, ay sonuna hakikat planlanan üçüncü deneme ise Ian Kasırgası nedeniyle geciktirildi.
Artemis nedir?
Dünyanın en güçlü ve karmaşık roketi olarak tanıtılan Uzay Fırlatma Sistemi SLS Orion, NASA’nın, 1960’lar ve 70’lerdeki Apollo ay programı sırasında uçurulan Saturn V’den bu yana inşa ettiği en büyük yeni dikey fırlatma sistemi.
Orion, Ay ve etrafında 42 günlük insansız bir misyonu tamamlamak üzere gönderildi ve bu mühletin sonunda San Diego açıklarında Büyük Okyanus’a inerek birinci vazifesini tamamlayacak.
Öncelikli gaye, 50 yıl ortadan sonra insanı tekrar Ay yüzeyine götürmek.
Orion’un birinci seferi Artemis 1 bu kere mürettebatsız. Ancak her şey yolunda giderse astronotlar 2025’ten itibaren daha karmaşık misyonlar için gemiyi kullanacaklar.
Artemis yeni Apollo mu?
Apollo programı, gezegenimize, uzaya ve kendimize bakışımızı değiştirdi.
Şimdi 50 yıl sonra Ay yine insanlığın gündeminde ve Artemis, Apollo seferlerine şahit olamamış nesillere bu heyecanı yaşatacak.
1960’lardan bu yana uzay teknolojisi çok büyük ilerlemeler kaydetti ve bu da bu kere, gerek Ay gerekse de genel olarak uzay hakkında çok daha kapsamlı bilgiler edinilebileceği manasına geliyor.
Artemis’in misyonu bu defa daha uzun vadeli ve daha kapsamlı büyük bir planın kesimi.
NASA, Ay’a evvel birinci bayan ve birinci beyaz olmayan astronotun ayak basmasını hedefliyor. Bu, uzayın insanlığın tamamının keşfine açık olduğu iletisi verilecek.
Bunu izleyen adım olarak Ay yüzeyinde bir uzay istasyonu kurulması ve astronotların orada daha uzun müddetler kalabilmesi hedefleniyor.
Ve, Ay’a iniş yalnızca bir başlangıç. NASA’nın gözü daha uzaklara, Mars’a gitmekte. Gaye önümüzdeki 20 yıl içerisinde Mars’a insan gönderebilmek.
Aya seyahat 3 gün sürüyor lakin Mars çok daha uzakta ve buraya ulaşmak çok daha güçlü bir gaye.
Ve işte o gerçekleşirse, insanlığın uzay macerasında sahiden çok büyük bir aralık katedilmiş olacak.
Kısa vadede şimdilik, Orion Ay’a yaklaşırken uzaya bırakılacak olan 10 adet ayakkabı kutusu büyüklüğünde uydu, uzayın derinliklerinde bilimsel deneyler ve teknolojik incelemeler yapmayı sürdürecek.