İlaçların hepsinin yan etkileri vardır. Bu yan etkilerin sayısı az ya da çok olabilir ve hafiften ciddiye kadar değişebilir. Yaş ilerledikçe vücudun fizyolojisi ve metabolizması da değişir. Yaşlandıkça vücut, belirli ilaç sınıflarına karşı daha savunmasız hale gelebilir.
50 yaşından itibaren belirli ilaçlar dikkatli kullanılmalıdır, çünkü bu yaşlarda vücut belirli ilaç sınıflarına karşı daha savunmasızdır. Nedeni basittir, vücut yaşlanır ve vücudun bazı önemli işlevleri değişir. Örneğin böbrekler ve karaciğer tarafından belirli ilaçların veya toksinlerin atılması işlevleri değişir.
Bu, ilacın etkinliği üzerinde ve aynı zamanda yan etkiler üzerinde de değişikliklere neden olur.
İşte 50 yaşından sonra dikkatli kullanılması gereken 5 ilaç:
Antiinflamatuar ilaçlar
Diklofenak, İbuprofen, Ketoprofen… Steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar (NSAID’ler) yaygın olarak kullanılmaktadır. Bunlar 50 yaşın üzerindeki kişiler tarafından yaygın olarak kullanılan ağrı kesicilerdir. Ve çoğu reçetesiz alınabilir.
Bu ilaç sınıfı, yaşla birlikte artan ülser ve sindirim sisteminde kanama riski taşır. Ayrıca tansiyonu yükseltebilirler. Günde maksimum üç gramlık günlük doza uymak koşuluyla, parasetamol gibi diğer düşük riskli ağrı kesicilerin tercih edilmesi önerilir.
Doktorunuz bir NSAID reçete ederse, tansiyonunuzu izleyin ve sindirim sisteminizi korumak için bu tedaviyi doktorun önerilerine uyarak tamamlayın.
Kan sulandırıcılar
Bu ilaçlar kan pıhtılarının oluşmasını önlemek için kullanılır. Bu nedenle, örneğin bir ameliyatla bağlantılı geçici hareketsizlik ve kalp ritmi bozukluğu olan kişilere reçete edilirler. Ancak bu ilaçlar, özellikle de varfarin içerenler, artan kanama riski taşırlar, bu da yaşlandıkça daha fazla endişe kaynağı olur. Pıhtılaşmayı engelleyici etkisiyle bu ilaçlar kanamaya zemin hazırlar.
Çünkü düşme riski yaşlandıkça artar ve düşmeden kaynaklı kanamalar bu ilaçlar nedeniyle artar. 65 yaşından itibaren her üç kişiden birinin yılda en az bir kez düştüğü tahmin edilmektedir.
Bu tür bir ilaç kullanımı mutlaka doktor kontrolünde olmalıdır.
Hipertansiyon ilaçları
Yüksek tansiyon, yani hipertansiyon ilaçları alıyorsanız, bunları mutlaka doktor kontrolünde aldığınızdan emin olun. Ayrıca otururken ve ayakta dururken tansiyonunuzu düzenli olarak ölçün. Bu ilaçlar olası bir ortostatik hipotansiyonu tetikleyebilir. Ayağa kalkarken tansiyonda meydana gelen aşırı düşüş, özellikle 65 yaşından sonra düşme ve kırık riskini artırır.
50 yaşından sonra bu tansiyon ilaçlarını almak tansiyonunuzun çok fazla düşmesine neden olabilir. Tansiyondaki bu düşüş, kaza riskini, düşme ve kırılma riskini artırır.
İdrar sökücüler
İdar sökücüler yani diüretik ilaçlar aynı zamanda yüksek tansiyona karşı da kullanılmaktadır. Ancak hipokalemi olarak da adlandırılan potasyum kaybı riski taşırlar. Kandaki potasyum seviyesinin izlenmesi bu ilaçlar kullanılırken ihmal edilmemelidir.
Diüretikler vücudun daha az su tutmasını sağlar. Bu durum özellikle 50 yaşından sonra vücutta potasyum kaybına neden olabilirler. Kas zayıflığı görülebilir.
Hipnotikler
Daha yaygın olarak uyku hapları olarak bilinen bu ilaçlar, başta uykusuzluk olmak üzere uyku bozukluklarını tedavi etmek için kullanılır.
Zolpidem, eszopiklon veya zaleplon gibi hipnotikler uykusuzluk için reçete edilir. Sorun, 50 yaşından sonra bilişsel bozukluklar, kafa karışıklığı, düşme ve kırık riskini artırmalarıdır.
Bu nedenle sadece kısa bir süre için alınmaları gerekir ve alternatiflerin bulunması tercih edilir. Özellikle uykusuzluğun sebebini bulmak, uyku hijyeni önlemlerini almak ve uyku bozukluklarına karşı çok etkili olan terapi almak gerekebilir.