ANKARA- Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Kurulu, TTB pandemi ve aşı çalışma kümeleri, TTB Uzmanlık Dernekleri Eşgüdüm Konseyi (UDEK), Halk Sıhhati Uzmanları Derneği (HASUDER), Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) ve Türk Toraks Derneği (TTD) Covid-19 pandemisinin aktüel durumunu pahalandırmak ve tekliflerini sunmak için basın toplantısı düzenledi.
Toplantının açılışında konuşan TTB Merkez Kurulu Lideri Prof. Dr. Şebnem Korur Fincancı, Covid-19 pandemisi ile gayrette tüm hami tedbirlerin rafa kaldırıldığına, aşılamada önemli bir düşüş ile karşı karşıya kalındığına dikkat çekti. Fincancı, olay ve vefat sayılarında artışın da gözlemlenmesi üzerine bir ortaya geldiklerini ve kapsamlı bir çalışma hazırladıklarını tabir etti.
‘POZİTİFLİK ORANI YÜZDE ELLİLERİ BULDU’
HASUDER ismine Prof. Dr. Cavit Işık Yavuz, pandeminin sürdüğünü fakat pandemi idaresinin sürdürülmediğini belirtti. Aşılama oranlarının düşürülmesinin olumsuz öngörüler doğurduğunu kaydeden Yavuz, asbestli NAe São Paulo gemisinin sökümü ve Bolu’daki salgını örnek göstererek halk sıhhatinin her manada öncelenmesi gerektiğinin altını çizdi.
Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (KLİMUD) ismine Dr. Gül Fazilet, Ankara’da günlük 500-600’e kadar düşen günlük test sayısının 10 bini aştığını, müspetlik oranının yüzde 50’leri bulduğunu aktardı. Fazilet, “pandeminin bittiği” algısından çıkmak için her türlü adımın atılması gerektiğini kaydetti.
KLİMİK Lideri Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, toplumlardaki bıkkınlık ve iktisattaki telaşlar nedeniyle Covid-19’un kolay bir hastalık üzere gösterilmesinin yarattığı sıkıntılara vurgu yaptı. Covid-19’un uzun periyotlu sonuçları için de ihtarlarda bulunan Yavuz, aşılamanın kesinlikle artırılmasına muhtaçlık olduğunu tabir etti.
TTD Lideri Dr. Oya İtil de Covid-19 sonrası periyotta karşı karşıya kaldıkları rahatsızlıklardan kelam etti. Özel hastanelerde PCR testinin ve Covid-19 bakımının fiyatlandırılmasını eleştiren İtil, sıhhat çalışanlarının sıhhati için Covid-19’un meslek hastalığı sayılması ve sıhhat kurumlarının gerekli tedbirleri alması gerektiğini lisana getirdi.
‘MEVCUT AŞILARIN KULLANILMASINI ÖNERİYORUZ’
TTB Aşı Çalışma Grubu’ndan Prof. Dr. Muzaffer Eskiocak, aşılamanın şu ana kadar milyonlarca vefatı önlediğini, bunun tüm bilgilere yansıdığını kaydetti. Eskiocak, daha tesirli aşıların beklenmesi gerektiğine yönelik telaffuzlara ait de “Şu anda çok yüksek yayılım var. O nedenle yeni aşılar beklenene kadar mevcut aşıların kullanılmasını öneriyoruz” cevabı verdi.
TTB Pandemi Çalışma Grubu’ndan Yrd. Doç. Dr. Levent Akyıldız, pandemi idaresinin halk sıhhatini değil, çarkların döndürülmesini öncelediğini söyledi. Maske niteliğini konuşamadan maske kullanımı sıkıntısıyla müsabakalarını örnek gösteren Akyıldız kelamlarını şöyle sürdürdü: “İnsanların bıkkınlığı ile yetkililerin ‘salgının sönümlendiği’ formundaki dayanaksız beyanları birleşince, pandemiden kelam etmek bir öfke dalgasını tetikler hale geliyor. Bizim yapmaya çalıştığımız; kamu idaresini sorumluluğa davet etmek ve ferdi tedbirlere zorlanan yurttaşlarımızın önlemli olmasını sağlamaktır.”
SAĞLIK MESLEK ÖRGÜTLERİNDEN 15 UYARI
TTB Merkez Kurulu üyesi Dr. Filiz Çağla Uyanusta Küçük tarafından okunan ortak açıklamada gelecek periyotlarda hadise sayılarının artacağı tabir edilerek pandemiyle önemli bir formda gayret edilmesi gerekliliği vurgulandı. “Vaka sayılarında görülen bu artış tek başına yeni ortaya çıkan varyantların daha bulaşıcı olmasına bağlanamaz” denilen açıklama şu 15 teklifle sonlandı:
1. COVID-19 salgınının önlenmesinde tesirli olduğu kanıtlanmış olan maske, aralık, havalandırma ve hijyen tedbirleri tekrar hatırlatılmalıdır. Toplum hareketliliğinin süratle arttığı, korunma tedbirlerinin ise süratle azaldığı bu günlerde kalabalık ortak alanlar ile toplu taşımalarda maske kullanımı zarurî olmalıdır.
2. Bugüne kadar dünya genelinde 12 milyar dozdan fazla uygulanan COVID-19 aşılarının inançlı oldukları pek çok bilimsel çalışma ve müşahedeyle ortaya konmuştur. Ayrıyeten yeni varyantlara karşın aşıların ağır hastalık ve mevt riskini önlemedeki başarısı devam etmektedir. Bu nedenle aşısız ve eksik aşılı olanlar ile sıhhat çalışanlarının aşılarının tamamlanması, hatırlatma dozlarının yapılması ve risk durumlarına nazaran gerekli durumlarda hatırlatma dozlarının tekrarlanması sağlanmalıdır. Mevzuyla ilgili detaylar için TTB UDEK üyesi derneklerin hatırlatma dozu hakkında görüşlerine ve/veya doktorunuza başvurabilirsiniz.
3. Hala hükümran olan Omicron varyantına karşı inaktive aşıların (örneğin Coronavac/Sinovac) koruyuculuğu çok düşük seviyededir. Bu nedenle, evvelki aşılamalarda ağır bir alerjik tepki ya da yan tesir gelişmeyen herkese mRNA aşılarının (Comirnaty/Bionthec) yapılması önerilmelidir.
4. Okulların açılmasına kadar bağışıklığın gelişmesi için 5-12 yaş ortası tüm çocukların süratle aşılanması gerekmektedir.
5. COVID-19 PCR testlerinin yaygın olarak yapılması sağlanmalı ve hastaların ayrılması (izolasyonu), süratli testlerle teşhisin desteklenmesi, okullara fiyatsız temini, kalabalık toplantı yapacakların süratli test bulundurması, inançlı olan süratli test kitlerinin belirlenmesi değerlidir.
6. HES uygulaması tekrar başlatılarak, uygulama aşıya teşvik edici bildirilerle zenginleştirilmelidir.
7. Ülkemizde hastalık yapmakta olan SARS-CoV-2 varyantlarının etkin takibi yapılarak sonuçlar süratle saha ile paylaşılmalıdır.
8. Yakın vakte dek risk kümelerindeki hastalara sağlanan ve hastalığın berbatlaşmasını önleyebilen Molnupiravir (Covinavir) isimli ilacın bulunmasında son devirde aksaklıklar yaşanmaktadır. Bu ilacın, tüm ülkede sistemli temini sağlanmalıdır ve son kullanım tarihine ait belirsizlikler giderilmelidir. COVID-19’a tesirli olduğu kanıtlanmış olan başka ilaçların da sağlanması için gayret gösterilmelidir.
9. Bilhassa Molnupiravir hakkı bulunan risk kümelerinde olmak üzere hafif semptomu olan şahısların de test yaptırması gerektiği vurgulanmalıdır.
10. İnfekte olan bireylerin işe gitmemesini kolaylaştıracak idari düzenlemeler yapılarak infeksiyonun yayılımı önlenmelidir.
11. Okullar açılmadan, tüm sınıflarda uygun havalandırmanın nasıl sağlanacağı konusunda eksper kurulları kurularak bu hususa süratle tahlil bulunmalıdır.
12. Kış gelmeden kapalı alanlarda uygun havalandırmanın nasıl sağlanacağı konusunda uzman kurulları kurularak bu mevzuya süratle tahlil bulunmalıdır.
13. Sonbaharda 65 yaş üstü şahıslar, risk kümeleri ve hamilelerde mevsimsel grip aşılaması için hazırlıklı olunmalı, tekrar 65 yaş üstü ve risk kümelerinde zatürre (pnömokok) aşıları tamamlanmalıdır.
14. Yeni varyantlara tesirli aşıların hazırlanması, takibi ve temini için gereken adımlar atılmalı ve ülkemizde kullanıma girmesi sağlanmalıdır. Sonbaharda çalışmaların tamamlanacağı bildirilmekle birlikte, hatırlatma dozu vakti gelenlerin beklemeden yaptırmasında fayda bulunmaktadır.
15. Sıhhat Bakanlığı COVID-19 olgularının dağılımı, yaş ve risk kümesi özellikleri, aşı durumları, hastaneye yatış oranları, ağır bakım doluluk oranları ile ölümlere ait dataları kamuoyu ile detaylı ve günlük olarak paylaşılmalıdır. (DUVAR)