AKP hükümetinin birinci kere 2011 yılındaki genel seçimler öncesinde duyurusunu yaptığı ve 2023 yılına kadar tamamlanacağını ilan ettiği 35 farklı proje İzmir’de büyük hayal kırıklığı yarattı. 11 yıl evvel toplamda 56 milyar lira harcanması öngörülen projelerden yalnızca beş tanesi tamamlanabildi. Ulaşımda merakla beklenen 1000 kilometrelik yüksek süratli tren çizgisi havada kalan vaatlerden oldu. Kent içinde 270 kilometrelik metro ağı vaadi ise tutulmadı. Adnan Menderes Havalimanı iç çizgiler terminali yenilenirken, Sabuncubeli ve Konak tünelleri kente kazandırıldı. Olimpik stadyumlar başlığı ile duyurulan spor yatırımlarından Alsancak ve Göztepe’deki statlar planlanandan daha az kapasite ile yapılarak hizmete açıldı, ancak Karşıyaka Stadyumu’nun üretiminden vazgeçen Gençlik ve Spor Bakanlığı, açılan davalar nedeniyle ihalesi iptal edilen projeyi belediyelere devretmeyi tercih etti.
YİNE TARİH DEĞİŞTİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 26 Kasım 2021 tarihinde İzmir’de katıldığı programda haziran ayında açılacağını müjdelediği Bayraklı Kent Hastanesi için 10 Haziran’da katıldığı programda ise bu kere “Yapımı devam eden kent hastanemizi bu yıl içinde tamamlayıp hizmete sunmayı hedefliyoruz” dedi. Erdoğan konuşmasında, tıpkı açılışı yıl sonuna kalan tesis üzere şubat ayında tamamlanacağı duyurulan Bayraklı’da rezerv alanında depremzedeler için inşa edilen 3 bin 657 konut ile 52 işyerinin de yıl sonunda tamamlanıp teslim edileceğini söyledi.
HAYAL VAATLER
Hükümetin başka değerli vaatleri ortasında yer alan ve iki kent ortasındaki ulaşım müddetini 3.5 saate indirecek İzmir-Ankara Yüksek Süratli Tren (YHT) sınırı hayal kırıklığı yarattı. Bittiğinde 525 kilometrelik aralıkta yılda yaklaşık 13.5 milyon yolcu ve 90 milyon ton yük taşınmasını sağlayacak sınır yalnızca yüzde 52 oranında tamamlanabilirken, mukavelesi Haziran 2012’de imzalanan projenin imalatları da birçok noktada durdu. 2013 yılı yatırım programında iddiası maliyeti 3.5 milyar TL olarak öngörülen projede ortadan geçen 10 yılda maliyet neredeyse dokuz kat artarak 28 milyar TL’ye yükseldi. “En yavaş süratli tren hattı” benzetmesi yapılan demiryolu projesinin en kıymetli etabını teşkil eden Aydın’ın Ortaklar ve İzmir’in Selçuk ilçelerini birbirine bağlayacak 4 milyar 794 milyon lira maliyetli etap için de bu yılki bütçede ayrılan hisse ise yalnızca 1000 lira oldu. Kemalpaşa-Turgutlu ve Kiraz-Ödemiş demiryolu sınırları son sekiz yılda hükümetin açıkladığı yatırım bütçelerinde yer alsa da 1000 liralık bütçesi dahi kullanılamadı ve her iki projenin de temeli atılamadı. İzmir turizminin kalkınmasında kıymetli rol oynayacak Alsancak Kruvaziyer Limanı genişletme ve revizyon faaliyetleri de başlanamayan yatırımlar ortasında yer aldı. İzmir’i Avrupa’daki birinci 10 ortasına taşıyacak ve 1 milyon olan yolcu kapasitesini üçe katlayarak üç milyona çıkaracak limanı üçüncü jenerasyon dev turist gemilerine açacak projenin körfezde yapılacak taban tarama çalışmalarıyla birlikte 300 milyon dolara mal edilmesi planlanıyordu. 11 yıldır rant tezleriyle gündeme gelen ve “Liman AVM mi olacak?” sorusunu sıkça kent gündemine taşıyan proje için bugüne kadar yalnızca imar planı çalışması yapılabildi. Dünyanın en büyük 10 limanından biri olacağı tarafındaki açıklamalarla gündeme gelen, fakat üretimi yılan öyküsüne dönen Kuzey Ege Çandarlı Limanı, ortadan geçen vakit içerisinde adeta yazgısına terk edildi. Başlangıcı 11 yıl öncesine dayanan projede bugüne dek yalnızca mendirek ve dalgakıranların imali tamamlandı. Ulaştırma Bakanlığı, bini aşkın çalışanın istihdam edileceği duyurulan projeye bugüne dek 697 milyon lira harcandığını açıklarken, ortada kalan proje için yapılan imalatlar da çürümeye terk edildi. Birinci defa 2010 yılının yatırım planında yer alan, 2012 yılında ise ihalesi gerçekleşen, akabinde da imaline başlanan Kemalpaşa Lojistik Merkezi projesi de hala tamamlanamadı. Toplam 1.2 milyon metrekarelik alanda kurulacak merkezin yap-işletdevret modeli ile hayata geçirilmesi planlanıyordu. Vecihi Hürkuş Havaalanı, Körfez Dönüşüm Projesi, Agora ve kent merkezi yenileme projesi, balıkçı barınakları, kentsel dönüşüm projelerine ortadan geçen 11 yıla rağmen başlanamadı ve yalnızca yapılan duyurular ile sonlu kaldı. Ayrıntıları dahi bilinmeyen projeler için çivi dahi çakılmadığı üzere, bugüne dek hiç bütçe ayrılmayan vaatler kâğıt üstünde kaldı.
TÜNEL YARIM KALDI
kaldı İzmir’in tarihi bölgesi Efes’i 2 bin 500 yıl sonra denizle buluşturacak antik kanal yatırımı da yıllardır tamamlanamayan projeler ortasında yerini aldı. 2013 yılından bu yana süren çalışmalarda yat limanının dahil olduğu birinci etapta 600 metrelik giriş kısmı tamamlanırken, geriye kalan 9 kilometrelik ikinci etabın üretim çalışmalarına ise hala başlanamadı. Dokuz yılda 600 metresi imal edilen kanalın geriye kalan 9 kilometrelik kısmı için şimdi ihaleye de çıkılmadı.