İlk üç cildi 2017 yılında yayınlanan İslam Fikir Atlası’nın ikinci edisyonu tamamlandı. Doç. Dr. İbrahim Halil Üçer yürütücülüğünde, İlmi Etüdler Derneği (İLEM) tarafından, Konya Büyükşehir Belediyesi Kültür Daire Başkanlığı’nın dayanaklarıyla hazırlanan atlas, yaklaşık beş yıllık çalışma sonucunda altı cilt olarak genişletildi. Başlangıcından günümüze gelinceye kadar kesintisiz, dinamik ve bütüncül bir İslam fikir tarihi ortaya koyan çalışma, kapsamlı haritalar, grafikler ve görüntülerle desteklendi. Açık erişimli web sitesi de ( www.islamdusunceatlasi.org ) büsbütün güncellenerek taşınabilir orta yüzleri oluşturuldu.
Hazırlığına akademisyenler, araştırmacılar, tasarım uzmanları, yazılımcılar ve harita mühendislerinin eşlik ettiği proje, düşünce tarihi açısından Avrupamerkezci münasebetlerle “yok hükmünde” sayılan bir devri detaylı bir biçimde gösterdi.
MODERN PERİYOTTAKİ DÖNÜŞÜM
Dün akşam Haliç Kongre Merkezi’nde tanıtım toplantısı yapılan projeyi, koordinatörü İbrahim Halil Üçer Hocayla konuştuk. Yeni edisyonda birinci çalışmada yer almayan fıkıh geleneğini ve çağdaş devri ele alarak projeyi genişlettiklerini söyledi. Fıkıh disiplininin Müslümanların davranışlarını inşa eden bir disiplin olduğunu belirten Üçer, şunları kaydetti: “Fıkıh geleneğini anlamadan İslam fikrine ait bütüncül bir kavrayış elde etmek mümkün değil. Başından bugüne gelinceye kadar fıkıh disiplinin hem tarihi gelişimini ele aldık hem de öne çıkan yaklaşık üç yüze yakın fıkıh alimini unsurlar halinde yazdık. Birebir vakitte çağdaş devirde İslami toplumsal ve siyasi sistemi kuran fıkıh geleneğinin nasıl dönüşümlere uğradığını müzakere ettik.”
GAZALİ’DEN SONRASI ÇÖKÜŞ DEĞİL
Yeni versiyonda çağdaş periyoda tartı verilip, 19. ve 20. yüzyılda ideoloji, ahlak, tasavvuf ve siyaset üzere alanlarda Müslümanların hangi krizlerle yüz yüze geldikleri sorularına karşılıklar arandı. İslam niyet tarihinin 12. yüzyıla kadar ele alındığı, daha sonrasının dışlandığını söyleyen Üçer, “İslam Fikir Atlası bu hafızayı bugünle ilişkilendirerek tekrar kazanma teşebbüsü olarak okunabilir. İslam Fikir Atlası’nın bize kazandırdığı hafıza sayesinde kendimizi diğerlerinin tanımlamasına müsaade vermeksizin kendimiz tanımaya çalışacağız. Nereden geldiğimizi kendimiz idrak edeceğiz ve nereye gideceğimizi kendi irademizle belirleyeceğiz. Artık İslam fikir tarihi çalışmak isteyen herkesin İslam niyetine bütünlüklü bir pencereden bakması gerekiyor. Evvelce olduğu üzere kimse rahatlıkla İslam fikrini ‘Gazali’den sonrası bir çöküş dönemidir’ diyemez” tabirlerini kullandı.
SON ÜÇ CİLT TAMAMLANDI
DÜNYAYA AÇILDI
İslam Fikir Atlası’nın birinci üç cildi yayınlandığında, Fransa, Almanya, Lübnan, Japonya, Özbekistan, Filistin, Mısır üzere ülkelerde çeşitli tartışmalara husus olduğunu söyleyen Üçer, hazırlayan takımla birlikte sunumlar yapmaya bu ülkelere gittiklerini söyledi. Ayrıyeten birçok ülkeden çeviri teklifi geldiğini de ek ederek, bu talepleri yeni versiyonuyla birlikte tamamlayacaklarını kelamlarına ekledi.