TÜİK datalarına nazaran 15-24 yaş kümesindeki her dört gençten biri “boşta geziyor”, okula gitmiyor, çalışmıyor. 2.9 milyon genç istatistiklerde NENİ (Ne Eğitimde Ne İstihdamda) olarak tanımlanıyor. Okuma yazma bilen NENİ’lerin oranı da bilmeyenlere nazaran daha yüksek. İstatistikler eğitimini aldığı işi yapamayan ve iş bulamayan bayanların tüm NENİ içindeki oranının da yüksek olduğunu gösteriyor.
Ekonomim müellifi Alaattin Aktaş, seçime giderken ittifakların bu oranları dikkate alması ve gençlere gelecek vaad eden programlar yapması gerektiğine dikkat çekti. Aktaş, “Her dört gençten biri boşta geziyor; pekala buna kim ne deva öneriyor?” başlıklı yazısında, siyasetçilerin Z neslini hafife almaması gerektiğini belirtti, “Bu büyük yanılgı olur. Z nesli oy verirken kendince birçok şeyi dikkate alacak, birçok bahse ve yaklaşıma nazaran karar verecektir. ” diye yazdı.
Aktaş’ın yazısının ilgili kısmı şöyle:
“15-24 yaş kümesindeki ne eğitimde ne istihdamda olan nüfusun eğitim seviyesine nazaran olan dağılımı enteresan bir duruma işaret ediyor.
Genç nüfusta toplamda yüzde 24 seviyesinde bulunan ne eğitimde ne istihdamda olanların oranı okuma yazma bilmeyenlerde çok yüksek. Fakat bu durumdakilerin sayısı esasen az. Münasebetiyle okuryazar olmayanlardaki oranın yüksekliği pek de değerli sayılmaz.
Ama öbür yandan dikkat çeken bir ayrıntı var.
Eğitim seviyesi yükseldikçe istihdamda olmayanların oranı artıyor.
Lise altı eğitimlilerde oran yüzde 18.6 seviyesinde. Zati genel oranı aşağı çeken de bu küme.
Lise mezunlarındaki oran yüzde 26.4, mesleksel yahut teknik lise mezunlarındaki oran yüzde 27.8, yükseköğrenimlilerdeki oran ise yüzde 33.
Yükseköğrenim görmüş olanlarda oranın yüksekliğinde alışılmış ki şimdi iş bulmak için pek fazla vakit geçmemiş olması da bir etken. Üniversite eğitimi ekseriyetle 22 yaş civarında tamamlandığı için mezunlar hala iş bulma arayışında ve oran bu yüzden yüksek. Lakin yeniden de oranın yüksek olduğunu kabul etmek gerekir.
Üniversite mezunu bayanlarda ise oran daha da üstlerde, yüzde 36.6. Belirli ki üniversite eğitimi almış bayanlar hem iş bulmakta zorlanıyor, hem de bir kısmı bu seviyede eğitim almış olmakla birlikte çalışmayı daha az düşünüyor ya da iş bulma imkanları daha hudutlu.
Bu ortada eğitim seviyesi yükseldikçe işsiz kalmaya yol açan bir öbür etken de kuşkusuz işgücüne katılma oranının yükselmesi. Çalışmak isteyen ne kadar çok olursa, ki en yüksek oran yükseköğrenim görenlerde, işsizlik oranı da o ölçüde yükseliyor.
15-24 yaş kümesindeki genç nüfusta ne eğitimde ne istihdamda olanların geçen yılki oranı yüzde 24.2 fakat bu oranın evvelki iki yıla nazaran daha düşük olduğu da bir gerçek.
Söz konusu oran 2020 yılında yüzde 28.4, 2021 yılında yüzde 24.7 seviyesindeydi.
2020 ve 2021 yıllarındaki oranların daha yüksek oluşmasının en büyük nedeni pandeminin yarattığı olumsuz şartlardı.
Z jenerasyonu sandığa giderken kendine şunu sormalı: “NENİ olmak istiyor muyum?”
Dilimizden düşmeyen bir nesil var; Z jenerasyonu. 1990’ların ikinci yarısından 2010’a kadar olan yıllarda doğanlar Z jenerasyonu olarak isimlendiriliyor.
Bu jenerasyonda yer alanların bir kısmı 14 Mayıs’ta birinci sefer oy kullanacak. Bu durum Z jenerasyonunu yanlarına çekmek isteyen siyasetçilerin iştahını kabartıyor.
Siyasetçiler bu nesli güya biraz hafife alıyor. Z jenerasyonu pek bir şey bilmeyen, siyasetten çabucak hiç anlamayan kesim olarak görülüyor. Ancak bu büyük yanılgı olur.
Z nesli oy verirken kendince birçok şeyi dikkate alacak, birçok bahse ve yaklaşıma nazaran karar verecektir.
Z nesli sandığa giderken kendine şunu soracaktır:
‘Ne okuyan ne çalışan genç bireyler durumuna düşmek istiyor muyum, istemiyor muyum?’
Aklı başında hiçbir genç NENİ durumunda olmak istemeyeceğine nazaran hangi ittifak kendilerini nerede pozisyonlandırmaya yakın, ona nazaran karar alacaktır.” (HABER MERKEZİ)