Elektrikli şarj istasyonu şirketi Eşarj’ın Genel Müdürü Barış Altınay, elektrikli araçlarla ilgili sorularını yanıtladı.
Elektrikli araçlara geçişte kendisinin de başlangıçta tereddütleri olduğunu lisana getiren Altınay, “Ben hibrit bir araç üzerinden elektrikli araca geçmeyi tercih ettim. Pek çok kullanıcı üzere elektrik altyapısının beni bilhassa kentler ortası yollarda ne kadar destekleyeceğinden emin değildim. Ancak hibrit deneyimim çok kısa sürdü. Bunun iki nedenle olduğunu söyleyebilirim. Birincisi elektrikli bir aracın sürüş keyfine alışanlar için klasik araçlara dönüş çok sıkıntı. İkincisi ise kullandıkça belirli bir planlama sonucunda hem kent içinde hem de kentler ortasında aracı rahatlıkla kullanabildiğimi gördüm.” dedi.
Eylül ayında elektrikli araçlarda rekor kırıldı
İstatistiklere nazaran Türkiye pazarının yeni büyüdüğüne dikkati çeken Altınay, dünyada son 4-5 yılda elektrikli araç pazarının katlanarak büyüdüğüne işaret etti.
Altınay, geçen eylül ayında Türkiye’de bir rekor kırıldığına işaret ederek, toplam satışlar içerisinde elektrikli araçların satışının birinci sefer yüzde 2’lere dayandığını vurguladı. Altınay, “Gelecek yıl bu sayıların çok daha artacağını düşünüyorum. Zira hem ulusal aracımız Togg gelecek hem de buna emsal pek çok araç Türkiye pazarına girmiş olacak.” diye konuştu.
Elektrikli araçlar çok daha çevreci
Elektrikli araçlarda fosil yakıt ve emisyonların olmaması sebebiyle çevreci özelliklerine dikkati çeken Altınay, klasik içten yanmalı bir araçta sürtünme kaybından ötürü, motordan alınan toplam gücün yüzde 15 ila 20’sini azamî tekerden güce dönüştürebilirken, elektrikli bir araçta ise en makûs senaryolarda bile bu oranın yüzde 70-75’in üzerinde olduğunu anlattı.
Altınay, dışarıdan araca gelen gücün de çevreci özelliklerine dikkati çekerek, “Biz E-şarj olarak burada kıymetli bir adım attık. Biz müşterilerimize tedarik ettiğimiz gücün daha fazlasını yenilebilir güç kaynakları ile üretmeyi taahhüt ettik ve şu anda bu doğrultuda bütün altyapımız kurduk.” dedi.
Ülkelerin imzaladığı memleketler arası etraf mutabakatları sebebiyle fosil yakıtlı araçların ileride daha da sınırlanacağını belirterek, bu sürecin elektrikli araçlar için hızlandırıcı bir faktör olacağını söyledi.
Elektrikli araçların dolum müddeti 5 dakikanın altına inebilecek
Elektrikli araçları konutta hiç bir aracı olmadan prizden dolum yapmanın teoride mümkün olduğunu söyleyen Altınay, lakin bunu prosedürü hem yaratabileceği güvenlik riski hem de 25 saate varan uzun dolum müddetleri sebebiyle tavsiye etmediklerini vurguladı.
Altınay, konut için en ülkü tahlilin wallbox ismi verilen duvara monte edilebilen açık yahut kapalı otoparklarda kullanabilecek alternatif akımla çalışan üniteler olduğuna değinerek, bu aygıtların ise aracı 7,5 – 8 saatlik bir ortalama ile şarj ettiğini ve güvenlik tasalarını ortadan kaldırdığını belirtti.
Uzun yollarda tam bir şarj deneyimi yaşamak için DC ismi verilen gerçek akım ile çalışan süratli şarj istasyonlarını tercih etmenin daha isabetli olduğunu anlatan Altınay, “Burada ünitenin gücüne bağlı olmak üzere yarım saatin bile altında arabayı şarj etmek mümkün olabiliyor.
Şu anda bahsettiğimiz 30 dakika üzere müddetler orta vadede evvel 15 dakika sonra 5 dakikanın altına kadar inebilecek. Yeni bir elektrikli araçla akar yakıtlı araç dolum deneyimi mühlet olarak eşitlenecek.” değerlendirmesinde bulundu.
Bataryaların kullanım müddeti ne kadar?
Bataryaların ömrü hakkında net bir bilgi vermenin şimdi mümkün olmadığının altını çizen Altınay, elektrikli araçların çok yeni olduğunu ve elde sağlıklı bilgiler olmadığının altını çizdi.
Altınay, buna karşılık elde tüketiciler için rahatlatıcı ögeler olduğunu hatırlatarak, “Hemen çabucak bütün araç üreticileri 8 yıl ve üzerinde batarya garantisi veriyor. Üreticiler 8 yılın sonunda da bataryanın kullanılamaz olduğunu öngörmüyor. Performans olarak yüzde 70’lere düşmesini öngörüyorlar yalnızca. 8 yıl içerisinde de her türlü sıkıntıda değişim yapıyorlar. Gelişen teknolojilerle birlikte de batarya müddetlerinin giderek uzayacağını ön görebiliyoruz.” diye konuştu.
Araç bakımı konusunda da akaryakıtlı araçlarla elektrikli araçlar ortasında önemli farklar olduğunun altını çizen Altınay, içten yanmalı motorlarda her bakımda motor yağı değişimi ve 3-4 filtre değişimi gerektiğini fakat bu maliyetlerin bir birçoklarının elektrikli araçlarda olmadığını münasebetiyle bakım maliyetlerinin çok düşük olduğunu söyledi.
Altınay, ortalama bir içten yanmalı araçla 0’dan 100 km’ye çıkmanın 8-10 saniyeler ortası sürerken, standart bir elektrikli araçta bile bu mühletin 4-5 saniyenin altında gerçekleştiğini belirtti.
2023’te 81 vilayette de süratli şarj istasyonları olacak
Elektrikli araçların altyapıları ile ilgili bilgi veren Altınay, Türkiye’de kamuya açık istasyonların sayısının 4 binin üzerinde olduğunun altını çizdi. Bu sayının Avrupa ve Dünya standartlarının epeyce yeterli bir noktasında olduğuna değinen Altınay, şunları söyledi:
Bu noktada da devletimizin çok kıymetli programları kelam konusu. Bilhassa 2023 yılında 81 vilayette yüksek süratli şarj istasyonlarının suramı için devletin verdiği değerli takviyeler var. Keza biz de değerli bir operatör olarak bu programa katkıda bulunuyoruz. 2023 sonunda hem bu program hem de farklı operatörlerin yapacağı yatırımlar sonunda coğrafik manada yüzde 100 kapsama erişmiş olacağız.”
Altınay, elektrikli araçlarla ilgili en merak edilen hususlardan biri olan yakıt performansı hakkında da konuşarak, elektrikli bir aracın 100 km’deki elektrik tüketiminin 15-16 kW civarlarında olduğunun altını çizdi.
Altınay, “Meskende yapılan bir şarjda kW fiyatının 3 ila 4 lira ortasında olduğunu düşünürsek bu, 100 km’de yaklaşık 45-50 liralık bir tüketime tekabül ediyor. Bizim istasyonlarda kW maliyetleri 6,5 TL ile 7 TL ortasında değişiyor. Bu da 15 kW yaktığını düşünürsek 100 TL’nin altında bir maliyete denk geliyor. En ekstrem örnekte ise çok süratli bir istasyonu tercih ederseniz 150 TL civarında bir 100 km’de maliyeti oluyor.
Benzinli otomobilde bu maliyet 200 TL civarı, dizelde ise 260 TL civarında oluyor. Yani özetlemek gerekirse meskende yapılan şarj en ucuz maliyetli olan. Daha sonra kamuya açık alanlardaki elektrikli şarj istasyonları geliyor. En son ise akaryakıt ve dizel geliyor.” halinde konuştu.