Sürekli artan fiyatlar, vergi yükü, çip ve tedarik sorunlarının 2022 yılında da devam etmesi sıfır araba satışlarını küçültürken, ikinci el araba satışlarını büyütmeye devam etti. Yılın 11 ayında periyodu yapılan yani satışı yapılan alınan ikinci el araba sayısı, sıfır arabaların 10 katını geride bıraktı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) paylaştığı son bilgilere nazaran, ocak-kasım periyodunda evresi yapılan araba sayısı geçtiğimiz yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 5 artarak 5 milyon 631 bin 181 adet olarak gerçekleşti. Birebir devirde satılan sıfırı kilometre araba sayısı ise yüzde 2.4 oranında azalarak 505 bin 886 adet oldu.
YÜZDE 40’I AŞTI
Sıfır arabada artan fiyatlardan ikinci el arabalar de nasibini aldı. Uzmanlar, ikinci el araç dalında önemli bir hareketlilik ve fiyatlarda üst taraflı hareketin devam edeceğinin altını çizdi. Dünyanın en büyük ikinci el araç platformlarından Kavak’ın Türkiye ofisi Carvak’ın CEO’su Mehmet Çelikol, 2022 yılının başından bu yana, ikinci el araç fiyatlarının yüzde 40’ın üzerinde arttığını belirtti. Çelikol, 2022 yılı sonuna kadar Türkiye’deki ikinci el araba alış/satış hacminin yıllık 6 milyon adetin üzerine ulaşacağını öngördüklerini söz etti. İkinci el satış platformlarından Otomerkezi.net’in CEO’su Muhammed Ali Karakaş ise, 2021’de her sıfır kilometre araca karşılık 8.6 adet ikinci elin denk geldiğini bu yıl ise kelam konusu sayının 11.2’ye ulaştığını söyledi.
‘VERGİ İNDİRİMİ ZOR’
Karakaş, “Bu politik ve ekonomik iklimin olduğu ortamda önemli bir vergi indirimi beklemek hayalcilik olur. Tüm bu gelişmelerin ışığında biz ikinci el araç kesiminde önemli bir hareketlilik ve fiyatlarda üst taraflı bir hareket beklemekteyiz. ÖTV matrah düzenlemesinin açıklığa kavuşması, kısa vadede yeni bir düzenleme gelmesinin çok mümkün olmadığı tarafında tüketici nezdinde oluşan niyet, kesimde önemli bir hareketliliğin başlamasına neden oldu. Vatandaşımızda enflasyonist ortam sebepli bugün almadığı aracı yarın daha yüksek bir fiyata alacağı kanaati hakim. Fiyatlarda önemli azalma olmadığı üzere, yüzde 2.5- yüzde 3.5 oranında artış gözlemliyoruz. Sıfır km araçta arzın yetersiz oluşu da bu süreçte tesirli oluyor” tabirlerini kullandı.
ÇİP KRİZİ 2023’TE DEVAM EDECEK
2020 yılının başından beri otomotiv kesimine adeta kâbus üzere çöken çip krizi 2023’te de devam edecek. 2021 yılında dünya genelinde 10.5 milyon aracın, 2022 yılında ise 4.5 milyon aracın üretilememesine neden olan krizin, 2023 yılında ise yaklaşık 3 milyon adet aracı etkilemesi bekleniyor. Financial Times’ta yayınlanan yeni bir rapora nazaran, global yarı iletken (çip) sanayisindeki kesintiler 2023 yılı boyunca sürecek ve otomotiv sanayisinde tedarik zinciri eksiklileri nedeniyle üretimler etkilenecek. ABD merkezli çip üreticisi Onsemi’nin CEO’su Hassane El-Khoury, güçlü talep nedeniyle en azından 2023’ün sonuna kadar elektrikli arabalarda kullanılan gelişmiş güç yarı iletkenleri olan silisyum karbür yongaların satıldığını söyledi. Otomotiv şirketlerinin yöneticileri de 2023 yılında tedarik meselelerinin süreceğini öngörerek planlarını yaptığını duyurdu. Dünyanın en büyük dördüncü araba üreticisi olan Stellantis’in CEO’su Carlos Tavares, çip krizinin gelecek yıl araba sanayisini rahatsız etmeye devam edeceğini söz etti. Volkswagen Kümesi Mali İşler Yöneticisi Arno Antlitz de çip krizinin önümüzdeki yıl devam edeceğini bildirmişti.