Ailesiyle Kahramanmaraş’ta yaşayan Çağatay Şahan’a yaklaşık 3 yıl evvel kalp yetmezliği teşhisi konuldu. Bilkent Şehir Hastanesine yatırılarak acil nakil listesine alınan, bir mühlet yapay kalp aygıtıyla ömrünü sürdüren 16 yaşındaki çocuk ve ailesinin tükenen umutları, 1,5 yıl evvel sabaha karşı gelen bir telefonla tekrar yeşerdi.
Kayseri’de beyin mevti gerçekleşen bir çocuğun bağışlanan kalbi, Kalp-Damar Hastanesinde yapılan operasyonla Çağatay Şahan’a nakledildi. Yeni kalbiyle sağlıklı bir ömür süren Şahan ve ailesi, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan kurtulmayı başardı.
Deprem sonrası sağlıklı bir ortamda kalabilmesi ve denetimlerinin yapılabilmesi için Bilkent Şehir Hastanesine yatırılan Çağatay Şahan, hislerini anlattı.
“O GECE TELEFON GELDİ”
Yakında 17 yaşına basacağını belirten Şahan, enfeksiyon sonucu kalp yetmezliği geliştiğini, üç yıl boyunca yapay kalp aygıtıyla yaşadığını, bunun hem ruhsal hem fizikî olarak çok sıkıntı olduğunu lisana getirdi.
Şahan, Bilkent Şehir Hastanesinde tedavi gördüğü devirde umutla uygun bir bağışçının çıkmasını beklediğini anlatarak kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Hastanede yatarken bir teyze vardı, marketten bir şey almamı istemişti. Ona yardımcı olunca bana sıhhatime kavuşmam için çok dua etmişti. O günün gecesinde kalp nakli için uygun biri olduğu telefonunu aldık.
O teyzenin duası sayesinde olduğunu düşünüyorum, o güne kadar uygun biri çıkmamıştı. Sabaha karşı bir telefon gelmiş. Hemşire odama kan almaya geldi, kalp nakli için uygun bir bağışçı bulunduğunu söyledi. Çabucak ameliyat hazırlıkları başladı. O anki şaşkınlığımı, heyecanımı anlatamam. Uzun vakitten beri bekliyordum.”
“HERKES ORGAN BAĞIŞINDA BULUNMALI”
Çağatay Şahan, 1,5 yıl evvel Kayseri’den kendisine kalbini bağışlayan akranına daima dua ettiğini lisana getirdi.
Doktorları ve hastane çalışanlarına hem nakil süreci hem de zelzele sonrası kendilerine sahip çıktıkları için teşekkür eden Şahan, “Şu an kendimi çok uygun hissediyorum. Organ bağışı nitekim çok değerliymiş, yaşayan biliyor, herkes bağışçı olmalı. Biz üstüne zelzelesi de atlattık, onu da gerçekten yaşayan anlıyor. Üç kuzenim vefat etti zelzelede. Ruhsal olarak çok zorlandım fakat artık düzgün olmaya çalışıyorum” diye konuştu.
“DEPREMDE KURTULMAMIZ MUCİZEYDİ”
Anne Nejla Şahan ise zelzele gecesi çok korktuklarını lisana getirerek, “Depremden kurtulmamız da hakikaten bir mucizeydi. Oğlum sarsıntı sonrası iki aydan beri hastanede yatıyor. Artık taburcu olacak, tekrar Kahramanmaraş’a döneceğiz” dedi.
Çağatay’ın nakil beklerken daima hastaneye yatırıldığını, sıkıntı devirler geçirdiklerini aktaran Şahan, şöyle devam etti:
“Çok şükür oğlum artık uygun, olağan hayatına dönüyor. Herkesin organ bağışında bulunmasını isterim. Nakil beklemenin zorluğunu biz yıllarca hastanelerde yaşadık. Oğluma kalbini bağışlayan çocuğu da Allahım rahmet eylesin, yeri cennet olsun. Ailesine sabır diliyorum.”
“ORGAN NAKLİ YAPILAN BİREYLER UZUN BİR ÖMÜR SÜREBİLİYOR”
Çağatay’ın kalp naklini takımıyla gerçekleştiren Bilkent Şehir Hastanesi Kalp Nakil Sorumlusu Prof. Dr. Ümit Kervan, birinci olarak 5-6 yıl evvel şiddetli kalp yetmezliğiyle hastaneye başvuran çocuğu nakil sürecine kadar yapay kalp aygıtıyla hayatta tuttuklarını aktardı.
Üç yıl sonunda Çağatay’a kendi yaş kümesinden bir çocuğun organ bağışı sayesinde kalp nakli yapıldığını belirten Kervan, gerekli barınma şartları sağlandığı için Çağatay’ın taburcu edileceğini söyledi.
Prof. Dr. Kervan, “Çağatay’ın yeni kalbi bedenine çok uygun bir formda ahenk sağladı. Kullandığı ilaçlar da azalıyor. Kalp nakli sonrası uzun müddet yaşayan hastalarımız var. İnsanlarımız şunu bilmeliler, organ nakli yapılan şahıslar çok uzun bir ömür sürebiliyor” sözünü kullandı.
“GÖNÜL RAHATLIĞIYLA ORGAN BAĞIŞINDA BULUNULABİLİR”
Kervan, Türkiye’nin organ nakli konusunda çok başarılı olduğuna, 1978’de dünyada bu husustaki birinci kanunu çıkaran ülkeler ortasında yer aldığına dikkati çekerek, şöyle konuştu:
“Sağlık Bakanlığı organ bağışıyla ilgili süreci bu kanun çerçevesinde sıkı bir halde izliyor. İnsanlarımız sahiden gönül rahatlığıyla organ bağışında bulunabilir. Buna çok muhtaçlık duyan, nakil bekleyen hastalarımız var. Karaciğer ve böbrekte canlıdan nakiller yapılabiliyor lakin kalp ve akciğer nakli fakat kadavradan olabiliyor. Sağlıklıyken hepimiz bir anda nakil muhtaçlığı duyan hastalardan biri olabiliriz.”
Organ bağışında bulunmak isteyen bireylerin bunu kesinlikle yakınlarıyla paylaşması gerektiğini belirten Kervan, kişi ömrünü kaybettiğinde ailesinin bu kararını bilmesinin karar verme sürecinde büyük değer taşıdığını söz etti.
“HER YAŞ KÜMESİNDEN NAKİL BEKLEYEN HASTALARIMIZ VAR”
Kervan, toplumsal farkındalığın artmasının organ bağış oranlarını da artıracağına işaret ederek, şunları kaydetti:
“Kalp yetmezliği geliştiğinde şayet nakil yapamaz, yapay kalp aygıtı takamazsak hastalarımızın yüzde 85’ini maalesef bir yıl içinde kaybediyoruz. Lakin yüzde 15’ini bir yıl yaşatabiliyoruz. Küçük çocuklardan yetişkinlere her yaş kümesinden nakil bekleyen hastamız var. Bu ülkeye katkı sağlayacak kaç insanımızı kaybediyoruz. Bu nedenle organ bağışında bulunmak çok kıymetli.”
“SALGINDAN EVVEL YILDA YAKLAŞIK 25 KALP NAKLİ YAPIYORDUK”
Bilkent Şehir Hastanesinin kuruluşundan itibaren organ naklinde bir merkez pozisyonunda çalıştığını, farklı bir kalp ve akciğer nakli ağır bakım ünitelerinin bulunduğunu anlatan Kervan, merkezdeki sıhhat çalışanlarının tamamının yalnızca organ nakli üzerine çalıştığını söyledi.
Kervan, geçen yıl memleketler arası eğitim merkezi olduklarını anımsatarak, “Hastane olarak yılda yaklaşık 55-60 civarında hastamıza yapay kalp aygıtı takıyoruz. Kovid-19 salgından evvel de yılda yaklaşık 20-25 civarında kalp nakli yapıyorduk. Bu milletlerarası sayılara bakıldığında düzgün oranlar. Salgın periyoduyla birlikte bir ölçü azalan bu oranların en kısa müddette tekrar artmasını umut ediyoruz” diye konuştu.