İstanbul Büyükşehir Belediye Lideri Ekrem İmamoğlu hakkında, Yüksek Seçim Şurası üyelerine hakaret ettiği savıyla açılan davanın duruşması 11 Kasım’da yapılacak. Bu duruşmada hakaret cürmünü işlediği tarafında karar çıkması ve mahpus cezası verilmesi durumunda İmamoğlu’nun siyasi yasaklı hale gelmesi kelam konusu olacak. Lakin bunun için verilen kararın katılaşması de gerekiyor.
Dava, YSK üyelerine hakaret argümanıyla açıldı lakin İmamoğlu’nun davaya husus olan tabirleri kime yönelik kullandığı ve cürüm olup olmadığı tartışılıyor. Birebir vakitte iktidarın, davanın mahkumiyetle sonuçlandığı için baskı yaptığı da tez ediliyor. 15 soruda siyasi hayatı yakından ilgilendiren bu dava ile ilgili süreç şöyle:
1- İmamoğlu hakkındaki davanın temeli ne?
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçiminin Yüksek Seçim Konseyi tarafından iptal edilmesinin akabinde 23 Haziran 2019’da yapılan yenileme seçiminde tekrar lider seçilen Ekrem İmamoğlu, Ekim 2019’da, Avrupa Kurulu Lokal ve Bölgesel İdareler Kongresi’ne katılmak için Fransa’ya gitti. İmamoğlu’nun buradaki temaslarından bir hafta sonra, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, yaptığı bir konuşmada, isim vermeden İmamoğlu’nu kastederek, “Avrupa’ya giderek Türkiye’yi şikâyet eden ahmağa söylüyorum. Bunun bedelini bu millet sana ödetecek” sözlerini kullandı. İmamoğlu da bir soru üzerine Soylu’nun bu kelamlarına cevap verdi.
2- İmamoğlu, Soylu için neler söyledi?
İmamoğlu, gazetecilerin Soylu’nun kelamlarını anımsatarak, yorumunu sormaları üzerine isim vermeden şu açıklamayı yaptı:
3- Yüksek Seçim Konseyi, bu kelamları niçin üzerine alındı?
YSK’nin o dönemki lideri Sadi İnanç, kendisi ve vazifedeki heyet üyeleri ismine, “Seçimi iptal edenler ahmaktır” tabiri nedeniyle savcılığa ihbar yazısı gönderdi. Yazıda, iptal kararını veren şuranın YSK olduğu belirtildi.
4- Savcılık neden dava açtı?
Anadolu Cumhuriyet Başsavcılığı, YSK Başkanlığı’ndan gelen cürüm duyurusu üzerine, İmamoğlu’nun hata işlediği sonucuna ulaştı. İddianamede, 4 Kasım 2019’daki açıklamasının misyondaki konsey üyelerine hakaret içerdiği belirtildi.
5- Açıklamanın Soylu’ya yönelik olmasına karşın, savcılık, neden İmamoğlu’nun YSK’ye hakaret ettiğini düşündü?
İddianamede, bu mevzuyla ilgili olarak, İBB Başkanlığı seçiminin 6 Mayıs 2019’da YSK tarafından iptal edildiği anımsatıldı. İddianamede, “Bu durum nazara alındığında, telaffuzun kamu vazifelisi olan ve konsey halinde çalışan mağdurlara yönelik olduğu konusunda tereddüt bulunmamaktadır. Her ne kadar şüphelinin kabahat tarihi prestijiyle İBB Lideri olarak vazifesini yapmakta olduğu görülse de soruşturma konusu aksiyonun şüphelinin şahsî cürmü olarak değerlendirilmesinde zaruret bulunmaktadır” denildi.
6- İddianamede, İmamoğlu için hangi hatadan ne kadar ceza talep edildi?
İddianamede, bu kapsamda Ekrem İmamoğlu’nun o periyot YSK Lideri olan Sadi İtimat ile 10 YSK üyesine yönelik zincirleme biçimde “kurul halinde çalışan kamu görevlilerine karşı misyonlarından ötürü alenen hakaret” hatasını işlediği belirtilerek, 1 yıl 3 ay 15 günden 4 yıl 1 aya kadar mahpusla cezalandırılması istendi.
7- Savcılık, yapılan duruşmalardan sonra tıpkı görüşü sürdürüyor mu?
İmamoğlu, mahkemedeki savunmasında açık biçimde, bu sözlerle Soylu’yu kast ettiğini, YSK üyelerine hakaretinin kelam konusu olmadığını, kendisi için kullanılan söze karşılık verdiğini belirtti. Savcılık ise buna karşılık YSK üyelerine karşı cürüm işlendiği görüşünü sürdürdü. Savcılık, temel hakkındaki görüşünde, İmamoğlu’nun cezalandırılması talebini tekrarladı. İmamoğlu’nun 4 yıl 1 aya kadar mahpusla cezalandırılmasını istedi.
8- YSK üyelerinin hata duyurusu ile ilgili olarak heyet halinde alınmış bir kararı var mı?
Dönemin YSK Lideri Sadi Güven, kendisi ya da şura ismine bir cürüm duyurusunda bulunmadıklarını, misyonları gereği ihbar yazısı gönderdiklerini açıkladı. İmamoğlu’nun avukatları da mahkemeye, Güven’in ve şura üyelerinin şahsî ya da heyet olarak cürüm duyurusunun bulunmadığına yönelik açıklamaları sundu. Fakat mahkeme, YSK üyelerinin sözünün alınmasına gerek olmadığına karar verdi. Karara, kabahatin şikâyete bağlı olmaması münasebet gösterildi. Şikâyet olmasa bile yargılamanın süreceği tabir edildi.
9- İçişleri Bakanı Soylu, İmamoğlu’nun kelamlarının YSK üyelerine değil kendisine yönelik olduğunu kabul etti mi?
Evet. Soylu, bu nedenle kabahat duyurusunda bulundu. Soylu’nun başvurusu üzerine İmamoğlu hakkında bu nedenle de soruşturma açıldı. Buna karşın YSK üyelerine hakaret ettiği teziyle açılan dava sürüyor.
10- Avukat Turgut Kazan, YSK’ya hangi bahiste, neden müracaat yaptı?
Avukat, İstanbul Barosu Lideri Turgut Kazan, YSK Başkanı’na bir müracaat yazısı göndererek, İmamoğlu’nun kelamlarının Soylu’ya yönelik olduğunu, şikayetçi olmadıklarına dair bir beyanda bulunmaları halinde, davanın beraatle sonuçlanmasının mümkün olacağını anımsattı. Kazan, İmamoğlu’nun isminin cumhurbaşkanı adayı olarak geçtiğini, davada verilecek mahkumiyet kararının siyasi yasak manasına geleceğini belirterek, bunun da seçimi şimdiden şaibeli kılabileceği ikazında bulundu.
11- Şikâyet kabul edilen ihbar metninin geri çekilmesi ya da YSK üyelerinin bu tarafta dilekçe vermesi halinde dava düşer mi?
Kamu görevlisine hakaret hataları, Türk Ceza Kanunu’na nazaran şikâyete tabi değil. Bu nedenle hata duyurusunun geri çekilmesi ya da ihbar metninin geri alınması halinde dahi mahkemenin yargılamayı sürdürüp karara bağlaması yetkisi bulunuyor. Lakin Kazan, YSK Başkanı’na gönderdiği müracaatta, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ve AKP’lilerin başvurusu üzerine açılan misal davalardan örnekler verdi. Bu davalarda şikâyetin geri çekilmesinin akabinde mahkemelerin beraat kararları verdiğini anımsattı.
12- İmamoğlu ceza alması halinde siyasi yasaklı hale mi gelecek?
Anayasanın 76. hususuna nazaran, toplam bir yıl yahut daha fazla mahpus ile ağır mahpus cezasına karar giymiş olanlar milletvekili seçilemiyor. Cumhurbaşkanı seçilebilmek için de milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak gerekiyor. Türk Ceza Kanunu’nun 53. unsuruna nazaran de verilen cezanın infazı bitene kadar, mahpusa mahkum edilen kişi aşikâr hakları kullanmaktan mahrum bırakılabiliyor. Bu haklar, “Sürekli, periyodik yahut süreksiz bir kamu misyonunun üstlenilmesinden; bu kapsamda, Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeliğinden yahut Devlet, vilayet, belediye, köy yahut bunların kontrol ve nezareti altında bulunan kurum ve kuruluşlarca verilen, atamaya yahut seçime tabi bütün memuriyet ve hizmetlerde istihdam edilmekten mahrum bırakma” olarak sıralanıyor. Bu unsurlara nazaran, İmamoğlu mahpusa mahkûm edilir, bu ceza Yargıtay tarafından süratli biçimde onanırsa, 2023 seçimlerinde milletvekili ya da Cumhurbaşkanı adayı olma talihini kaybedecek.
13- İmamoğlu’nun siyasi yasaklı hale getirilmesi için siyasi baskı yapıldığı savları nasıl ortaya çıktı?
Gazeteci Barış Terkoğlu, Cumhuriyet gazetesindeki köşesinde kulislerde uzun vakittir konuşulan bu argümanla ilgili olarak çarpıcı bir yazı kaleme aldı. Terkoğlu, yazısında, şu iddiayı gündeme getirdi:
“Davaya bakan 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nin hâkimi Hüseyin Varlıklı, Haziran 2022’de, yaz kararnamesiyle, Samsun’a gönderilmişti. Yerine birebir adliyeden bir diğer hâkim getirilmişti. Varlıklı, İstanbul’da, yalnızca bir yıldır misyon yapıyordu. Bu yer değişikliği olağandışı görünüyordu…
Eşi gebe olan Hüseyin Varlıklı de durumdan rahatsız olmuş olacak ki HSK’ye itiraz etti. Çünkü hiçbir münasebet bu atamayı karşılamıyordu…
Zengin’in, güvendiği kimi hâkim ve savcılara neler anlattığını öğrendim. Şunları söylüyordu:
‘Ben de hükümete takviye veriyorum. Hatta eşim, hükümetin desteklediği 2 No’lu Baro’da çalışıyor. Lakin ben yargıcım. Tarafsızlığımı korumak zorundayım. Buna karşın kimi savcılar aracılığıyla, İmamoğlu’na iki yıldan fazla ceza vererek, onu siyasi yasaklı hale getirmem telkin edildi. Bu cürümlere ait daha evvel verilmiş kararları inceledim. Vicdani olarak, bu türlü bir cezanın adaletsiz olacağını gördüm. İmamoğlu hakkında, minimum sondan ceza verip, kararın açıklamasını ertelemenin en doğrusu olacağına karar verdim. Bunu birkaç şahsa de söyledim. Durumdan haberdar olan ve adliyeyi yöneten bir isim, hükümetle görüşerek atamamı yaptırdı.’
Hâkim Zengin’in kabul etmediği senaryoyu da anlatayım:
-İmamoğlu’na mahpus cezası verilmesi, cezanın çabuklukla nihaileştirilmesi,
– Akabinde TCK’nin 53. unsuruna dayanarak İmamoğlu’nun seçme ve seçilme hakkından mahrum bırakılması, infaz tamamlanıncaya kadar milletvekili, belediye lideri ve parti yöneticisi olamaması,
– Nihayetinde hem İBB’nin muhalefetten alınması hem de İmamoğlu’nun siyasetten tasfiye edilmesi.”
14- Bu argümanla ilgili olarak bir açıklama yapıldı mı?
Hayır. Lakin Terkoğlu’nun yazısından sonra iktidara yakın medya organlarında, kelam konusu hakimin hakkında FETÖ konutlarında kaldığına yönelik sözler verildiği, atamanın da bu yüzden gerçekleştirildiği haberleri yapıldı.
15- Duruşma ne vakit yapılacak, karar çıkma mümkünlüğü var mı, ceza alırsa süreç bitecek mi?
İmamoğlu hakkındaki davanın gelecek duruşması 11 Kasım’da İstanbul 7. Asliye Ceza Mahkemesi’nde yapılacak. Duruşmada karar çıkma mümkünlüğü bulunuyor. Fakat İmamoğlu, kararla birlikte çabucak siyasi yasaklı hale gelmeyecek. Bunun için kararın mutlaklaşması gerekiyor. Kararın mutlaklaşması için de istinaf mahkemesi ve Yargıtay süreçlerinin de tamamlanması ve verilen cezanın onanması gerekiyor.