12 Eylül 1980’deki darbe, birçok kişi tarafından kabul edildiği üzere bir hazırlık daha doğrusu “uygun bir senaryo” yazma periyodunun akabinde gerçekleşti. 1977’de Taksim’de yüzbinlerce personel ve öğrencinin katıldığı 1 Mayıs kutlamasına The Marmara Oteli’nden amaç gözeterek sıkılan kurşunlar, 1978 yılının Aralık ayında Kahramanmaraş’ta Alevi yurttaşlara dönük olarak gerçekleştirilen katliam ve 1980 yılında Çorum’da Alevi yurttaşlara dönük olarak gerçekleştirilen katliam darbeye ortam yaratmak hedefiyle malum “uygun senaryo”nun hedefine uygun düzenlenmişti.
Gerçekleştirilen katliamlar günlerce sürmesine karşın devlet olaylara ısrarla müdahale etmemişti.
Maraş katliamı sonrasında verilen sıkıyönetim kararı, darbecilerin senaryolarına uygun biçimde alınmıştı.
22 Temmuz 1980 yılında DİSK Lideri Kemal Türkler’in öldürülmesi, başka yüzlerce cinayetle birlikte darbe öncesinin mantığına bir örnekti. Afganistan ve İran’da sorun yaşayan ABD ve NATO’nun Türkiye’yi de kaybetmekten çekindiği ve darbeye her türlü takviyesi verdiği biliniyor. Ankara’daki Amerikan diplomatik kaynaklarından geçilen “Bizim çocuklar başardı” cümlesi, Kenan Cihan ve arkadaşlarından bu türlü bir darbenin dört gözle beklendiğinin bir delili niteliğindeydi.
MİT eski müsteşarlarından Uzman Kaynak, 12 Eylül 2011 tarihli Vatan Gazetesi’nde yayımlanan röportajında 12 darbesinde ABD’nin parmağı olduğunu söylemişti. Kaynak, bahis ile ilgili şu tabirleri kullanmıştı:
‘Biz de geçmişte bir sürü çelişkiyi yaşadık. Dedik ki, ‘Demirel Amerika tarafından getirilmiştir. Morrison Süleyman’dır!’ Biliyorsunuz, Morrison Knudsen mühendislik firmasında çalıştığı için, Demirel’i eleştiren çevreler 60’lı yıllarda kendisinden bu sıfatla bahsediyordu… Lakin sonra ne oldu? 1970’li yıllarda CIA’in Türkiye şefi Paul Henze, 12 Eylül darbesini Lider Jimmy Carter’a ‘Bizim çocuklar başardı!’ diye haber verdi. Kastettiği çocuklar darbeyi yapan generallerdi. Yani Amerikalılar Demirel’i devirdiler! Amerika, Amerika’yı mı devirdi diyeceğiz artık? Aslında bunlar çok dengeli siyasetlerdir. Ne oldu? Demirel’in yerine Özal geldi. Zira 12 Eylül darbesinin asıl maksadı Özal üzere birini getirmekti. Özal, Türkiye’yi dünyaya açtı. Dünyayla ekonomik olarak bütünleştik, değil mi? Yani global sermaye Türkiye’ye birinci adımını o vakit attı.
Darbeci Kenan Evren’in kan donduran kimi kelamları:
”Asmayalım da besleyelim mi?”
“Elim bile titremedi’
Eli kanlı darbeci Kenan Evren’in idam listesi:
– 12 Eylül darbesinde 17 yaşında idam edilen Erdal Eren’in son bakışı 35 yıl sonra bile hala hafızalarda. 17 yaşındaydı Erdal Eren. Kâğıt üzerinde yaşı büyütüldü. Çabucak yargılandı. Hemencecik kırdılar kalemi. ‘Ben yapmadım’ demesine karşın ‘İbretlik bir son olsun’ diye 35 yıl evvel idam edildi.
– Mustafa Pehlivanoğlu, 12 Eylül’de Kenan Cihan ve darbeci grubun mahkemelerinde yargılanıp idam edilen davacılardan sırf biriydi. Tıpkı soldan Erdal Eren üzere o da sağdan bir sembol olarak 35 yıl sonra bile hafızalardaki yerini korudu.
Darbenin bilançosu:
TBMM kapatıldı, anayasa ortadan kaldırıldı, siyasi partilerin kapısına kilit vuruldu ve mallarına el konuldu.650 bin kişi gözaltına alındı.1 milyon 683 bin kişi fişlendi.
– Açılan 210 bin davada 230 bin kişi yargılandı.
– 71 bin kişi TCK’nin 141, 142 ve 163. hususlarından yargılandı.
– 98 bin 404 kişi ‘örgüt üyesi olmak’ kabahatinden yargılandı.
– 7 bin kişi için idam cezası istendi.517 şahsa idam cezası verildi.
– Haklarında idam cezası verilenlerden 50’si asıldı (18 sol görüşlü, 8 sağ görüşlü, 23 isimli hatalı, 1’i Asala militanı).
– İdamları istenen 259 kişinin belgesi Meclis’e gönderildi.
– 300 kişi kuşkulu bir biçimde öldü.
– 171 kişinin ‘işkenceden öldüğü’ belgelendi.
– Cezaevlerinde toplam 299 kişi hayatını kaybetti.
– 14 kişi açlık grevinde öldü.16 kişi ‘kaçarken’ vuruldu.
– 95 kişi ‘çatışmada’ öldü.
– 73 bireye ‘doğal vefat raporu’ verildi.
– 43 kişinin ‘intihar ettiği’ bildirildi.
– 388 bin şahsa pasaport verilmedi.
– 30 bin kişi ‘sakıncalı’ olduğu için işten atıldı.14 bin kişi vatandaşlıktan çıkarıldı.
– 30 bin kişi ‘siyasi mülteci’ olarak yurtdışına gitti.
– 937 sinema ‘sakıncalı’ bulunduğu için yasaklandı.
– 23 bin 677 derneğin faaliyeti durduruldu.
– 3 bin 854 öğretmen, üniversitede vazifeli 120 öğretim üyesi ve 47 hâkimin işine son verildi.
– 400 gazeteci için toplam 4 bin yıl mahpus cezası istendi.
– Gazetecilere 3 bin 315 yıl 6 ay mahpus cezası verildi.
– 31 gazeteci cezaevine girdi.
– 300 gazeteci atağa uğradı.
– 3 gazeteci silahla öldürüldü.
– Gazeteler 300 gün yayın yapamadı.
– 13 büyük gazete için 303 dava açıldı.
– 39 ton gazete ve mecmua imha edildi.
Sonuç:
1980 darbe anayasası hala yürürlükte!